Σωστικές επεμβάσεις στην «Κλεψύδρα» της Ακρόπολης

Η «άγνωστη» πηγή

ΑΠΕ

Ελάχιστοι από τους επισκέπτες του χώρου γνωρίζουν για την «Κλεψύδρα»

Αθήνα

Τη διενέργεια σωστικών επεμβάσεων στην «Κλεψύδρα», την πιο σημαντική φυσική πηγή της Ακρόπολης, που η συνεχής χρήση της ξεπερνά τα 5.500 χρόνια, αποφάσισε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 550.000 ευρώ και στόχος του ΥΠΠΟΤ είναι να εξασφαλίσει το κονδύλι αυτό μέσω του ΕΣΠΑ. Η είσοδος της «Κλεψύδρας» είναι στη συμβολή του αρχαίου Περιπάτου και της οδού των Παναθηναίων, αλλά ελάχιστοι από τους επισκέπτες της Ακρόπολης το γνωρίζουν. «Τόσο το δάπεδο της αυλής όσο και ο ανατολικός από τους τοίχους που την περιβάλλουν έχουν 'χτυπηθεί' από τις σεισμικές δονήσεις, την καθίζηση του εδάφους και τις ρίζες των φυτών» εξηγεί στα Νέα η αρμόδια αρχαιολόγος Σοφία Μοσχονησιώτη. Το σπήλαιο καθαρίστηκε και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο β' ήμισυ του 13ου αι. π.Χ. Βάσει επιγραφής που βρέθηκε στην Αρχαία Αγορά, στο σπήλαιο λατρευόταν κατά τη διάρκεια του 5ου αι. π.Χ. η νύμφη Εμπεδώ. Την ίδια περίοδο (και συγκεκριμένα κατά το 470-460 π.Χ.) διαμορφώθηκε το πρώτο κρηναίο οικοδόμημα με την αυλή που υπάρχει σήμερα. Είχε ορθογώνιο σχήμα, είσοδο στην βορειοδυτική γωνία και κλίμακα που οδηγούσε σε χαμηλότερο επίπεδο, ενώ αγωγοί ύδρευσης ξεκινούσαν από την πηγή. Λόγω των πολλών κατολισθήσεων βράχων που τελικά έφραξαν την πηγή, κατασκευάστηκε, στα τέλη του 2ου αι. μ.Χ.-αρχές του 3ου αι. μ.Χ., θολωτός διάδρομος (προσιτός μέσω της Ακροπόλεως με κλίμακα) που κατέληγε σε φρέαρ ύδρευσης ανοιγμένο κάτω από τους πεσμένους βράχους. Η κατασκευή οχυρώθηκε στα μέσα του 3ου αι. μ.Χ. με το Υστερορωμαϊκό τείχος. Κατά τον 6ο αι. μ.Χ. το νερό της πηγής διοχετευόταν με πήλινο αγωγό στην Ιουστινιάνεια δεξαμενή, ενώ στη μεσοβυζαντινή περίοδο η «Κλεψύδρα» μετατράπηκε σε ναϊδριο των Αγίων Αποστόλων το οποίο διατηρείτο έως τον 19ο αιώνα. Η πηγή ανακαλύφθηκε ξανά το 1822 από τον αρχαιολόγο/επιγραφολόγο Κυριακό Πιττάκη και το επόμενο έτος ο Οδυσσέας Ανδρούτσος κατασκεύασε νέο προμαχώνα γύρω από αυτήν εξασφαλίζοντας πόσιμο νερό στους Έλληνες που κατείχαν την Ακρόπολη. Η «Κλεψύδρα» ανασκάφηκε το 1874 από τον Γάλλο αρχαιολόγο Εmile Burnouf, το 1897 από τον αρχαιολόγο της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας Παναγιώτη Καββαδία, και κατά το διάστημα 1936-1940 από τον αρχαιολόγο της Εν Αθήναις Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών Αρθουρ Πάρσονς. Newsroom ΔΟΛ

Από φυσική έκρηξη στη Γη γεννήθηκε η Σελήνη;

NAFTEMPORIKI.GR Παρασκευή, 19 Φεβρουαρίου 2010 12:59

Μια φυσική πυρηνική έκρηξη στον μανδύα στη Γης, με την οποία ένας τεράστιος πίδακας ύλης εκτοξεύτηκε στο διάστημα από το υπέδαφος, είναι ο τρόπος με τον οποίο δημιουργήθηκε η Σελήνη, σύμφωνα με μια νέα θεωεία που διατύπωσαν Ολλανδοί επιστήμονες.

Η επικρατούσα θεωρία μέχρι σήμερα ήταν ότι ο δορυφόρος της Γης προήλθε από πρόσκρουση του πλανήτη μας με μεγάλο ουράνιο σώμα. Το πρόβλημα στην εν λόγω θεωρία είναι ότι –σύμφωνα με τις προσομοιώσεις– η Σελήνη θα έπρεπε να αποτελείται κατά 80% από την ύλη του ουράνιου σώματος και μόνο κατά 20% από την ύλη της Γης. Η γεωλογική σύνθεση του δορυφόρου μας, όμως, είναι σχεδόν ταυτόσημη με αυτή του πλανήτη μας.

Μια εναλλακτική υπόθεση για το σχηματισμό της Σελήνης, σύμφωνα με την οποία δικαιολογείται η Γη και το φεγγάρι να έχουν παρόμοια γεωλογική σύσταση, προτάθηκε από τον Γεώργιο Δαρβίνο (γιό του διάσημου Καρόλου), το 1879. Με βάση αυτή την θεωρία, η Γη και ο μετέπειτα δορυφόρος της αρχικά αποτελούσαν μια ενιαία μάζα λιωμένου βράχου, η ταχύτητα περιστροφής του οποίου ήταν τέτοια, ώστε η βαρύτητα ήταν μόλις οριακά μεγαλύτερη από τις κεντρόφυγες δυνάμεις.

Οι Ολλανδοί επιστήμονες Ρομπ ντε Μέιτζερ από το Πανεπιστήμιο του Δυτικού Ακρωτηρίου της Ν. Αφρικής και ο Βιμ βαν Βέστρενεν από το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ υποστηρίζουν ότι μια φυσική πυρηνική έκρηξη απελευθέρωσε μια τεράστια ποσότητα ενέργειας, η οποία ήταν ικανή να οδηγήσει στην «εκτόξευση» μέρους από την ύλη του μανδύα και πυρήνα της Γης στο διάστημα με τη μορφή δορυφόρου.

Η θεωρία ότι η Γη αποτέλεσε φυσικό πυρηνικό γεω-αντιδραστήρα δεν είναι απίθανη, εκτιμούν οι επιστήμονες καθώς, όπως αναφέρουν, τέτοιοι γεω-αντιδραστήρες έχουν εντοπιστεί στο παρελθόν στον πλανήτη μας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περιοχή Όκλο στη Δημοκρατία της Γκαμπόν στη Δυτική Αφρική, όπου εκτιμάται ότι υπήρχε ενεργός «αντιδραστήρας» πριν από 1,5 έως 2 δισ. χρόνια.

Την υπόθεση ύπαρξης φυσικών γεω-αντιδραστήρων πρώτος προέβαλε ο Αμερικανός γεωφυσικός Μάρβιν Χέρντον, ο οποίος υποστήριξε ότι το βαρύτερο στοιχείο της φύσης, το ουράνιο, βούλιαξε σταδιακά στον πυρήνα της Γης και σχημάτισε ένα φυσικό αντιδραστήρα διαστάσεων πολλών χιλιομέτρων. Ακόμα κι αυτός, όμως, δεν πίστευε ότι ο γεω-αντιδραστήρας μπορούσε ποτέ να δημιουργηθεί στο όριο μεταξύ μανδύα και πυρήνα, γιατί το ουράνιο τελικά θα κατέληγε λόγω βάρους μέσα στον πυρήνα της Γης.

Πηγή: ΑΠΕ