Τετάρτη 30 Ιουνίου 2010

10 λόγοι για ένα weekend στο βουνό

ΟΛΥΜΠΟΣ

Καλοκαίρι, ζέστη... Μια λύση είναι να πάρουμε τα βουνά! Οι τέσσερις προτάσεις μας για weekend ξεκινούν από το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, γνωστό για τη βιοποικιλότητά του. Ανακαλύψτε το με ορμητήριο το γραφικό Λιτόχωρο.

Κείμενο Αντώνης Ιορδάνογλου, Φωτογραφίες Γιώργος Δέτσης

01 Για να ανεβείτε στο πρώτο καταφύγιο. Αξίζει να το επιχειρήσετε ακόμη κι αν δεν στοχεύετε στην κορυφή! Το διασημότερο μονοπάτι του βουνού ξεκινάει από τα Πριόνια που απέχουν περίπου 20 χλμ. από το Λιτόχωρο.

Θα χρειαστείτε περίπου 3 - 4 ώρες, χαλαρής πεζοπορίας, μέχρι το πρώτο καταφύγιο «Σπήλιος Αγαπητός» στα 2.100 υψόμετρο. Ανηφορίζοντας θα δείτε πολύ κόσμο να συμπορεύεται μαζί σας: ζευγάρια, σκληροπυρηνικούς ορειβάτες με ασήκωτα σακίδια, μεσήλικες αλλοδαπούς τουρίστες με τους οδηγούς τους, μουλάρια φορτωμένα σακιά, κιβώτια, φιάλες υγραερίου, προσκόπους κ.ά. Μετά τα Πριόνια θα περάσετε κάθετες ορθοπλαγιές, σκοτεινά δάση με οξιές και θεόρατα μαυρόπευκα, χαράδρες γεμάτες λιθοσωρούς, σάρες και αυλάκια γεμάτα χιόνι αλλά και κορφές που όσο ψηλότερα ανεβαίνετε τόσο πιο όμορφες είναι.

02 Για να κατακτήσετε την κορυφή. Με αφετηρία το καταφύγιο «Σπήλιος Αγαπητός» συνεχίζετε την πεζοπορία προσπερνώντας τις διασταυρώσεις που οδηγούν στα άλλα δύο ψηλότερα καταφύγια («Χρήστος Κάκκαλος», στα 2.650 μ. και «Γιόσος Αποστολίδης», στα 2.720 μ.) και φθάνετε στην Κακιά Σκάλα. Περνάτε με προσοχή τις πλαγιές της, τα Ζωνάρια και τα Καζάνια, αλλά και έναν άγριο γκρεμό, όπου οι έχοντες μια σχετική υψοφοβία θα νιώσουν κάπως άβολα. Επειτα από λίγο (40 λεπτά από την Κακιά Σκάλα) φθάνετε στον πολυθρύλητο Μύτικα, την υψηλότερη κορυφή του Ολύμπου. Υπολογίστε ότι στη διαδρομή για την κορυφή υπάρχουν μερικά δύσκολα σημεία, που συχνά γίνονται επικίνδυνα!

03 Για να διασχίσετε το φαράγγι του Ενιπέα. Αν φτάσετε ώς τους Μύλους στο Λιτόχωρο, κατεβείτε μέχρι την ολόδροση κοιλάδα του ποταμού Ενιπέα, τον οποίο οι αρχαίοι κάτοικοι της περιοχής ονόμαζαν Βαφύρα. Σύμφωνα με την παράδοση, ο ποταμός βάφτηκε με αίμα του μουσικού Ορφέα, όταν στα νερά του ξέπλυναν τα χέρια τους οι Μαινάδες που κομμάτιασαν τον άτυχο οργανοπαίκτη. Η πεζοπορία στο φαράγγι είναι μία από τις απολαυστικότερες εμπειρίες στο βουνό. Θα διασχίσετε πολύ πυκνά δάση, θα κολυμπήσετε σε δροσερές λίμνες και θα δείτε μέχρι και μικρούς καταρράκτες. Προτιμήστε να κάνετε τη διάσχιση ανάποδα. Να ανεβείτε δηλαδή με όχημα ώς τα Πριόνια και να κατεβείτε ώς το Λιτόχωρο.

04 Για να επισκεφθείτε τη Μονή Αγίου Διονυσίου. Λίγο πριν από τα Πριόνια, ένας χωματόδρομος σας οδηγεί στην παλιά Μονή Αγίου Διονυσίου, του 16ου αιώνα. Πρόκειται για ένα από τα ιστορικότερα μακεδονικά μοναστήρια, ταλαίπωρο και σχεδόν εγκαταλελειμμένο, αλλά με πολύ ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική. Η νέα Μονή Αγίου Διονυσίου βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού, κοντά στο Λιτόχωρο.

05 Για να περιηγηθείτε στο Λιτόχωρο. Αξίζει να ανακαλύψετε πεζή τις γραφικές γειτονιές του χωριού, οι οποίες ονομάζονται μπαΐρια. Η αρχιτεκτονική του τόπου, με τα πολλά καλοφτιαγμένα καπετανόσπιτα, φανερώνει ότι το χωριό ήταν ανέκαθεν πατρίδα ναυτικών και θαλασσοπόρων. Στο Λιτόχωρο, εκτός των άλλων, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το μικρό αλλά πολύ ενδιαφέρον Ναυτικό Μουσείο. Παρά τη ναυτική του παράδοση, το Λιτόχωρο είναι η αδιαμφισβήτητη βάση όλων των επισκεπτών του Ολύμπου.

06 Για να επισκεφθείτε το Δίον. Πολύ κοντά στο Λιτόχωρο βρίσκεται το Δίον, ένας από τους ιερότερους τόπους των αρχαίων Μακεδόνων, όπου λατρευόταν με κάθε τιμή ο θεός Δίας. Ολοι οι Μακεδόνες βασιλιάδες τίμησαν και λάμπρυναν το Δίον με τελετές, θυσίες και κάθε λογής γιορτές. Σήμερα λειτουργεί εκεί το ωραιότερο αρχαιολογικό πάρκο της Ελλάδας, ένας υπέροχα σχεδιασμένος αρχαιολογικός χώρος με αρχαία ιερά, ελληνιστικά και ρωμαϊκά θέατρα, αρχαίους πλακοστρωμένους δρόμους, θέρμες με πισίνες και ψηφιδωτά, ωδείο, ρωμαϊκά σπίτια και επαύλεις και παλαιοχριστιανικές βασιλικές. Ενα μνημείο - πρότυπο για τους υπόλοιπους αρχαιολογικούς χώρους. Στο πολύ ενδιαφέρον μουσείο του θα δείτε, μεταξύ άλλων, τη μοναδική στην Ελλάδα ύδραυλι (αρχαίο μουσικό όργανο).

07 Για να γευματίσετε στο Γαστροδρόμιον Εν Ολύμπω. Μη φύγετε από το Λιτόχωρο χωρίς να δοκιμάσετε την εκπληκτική κουζίνα στο Γαστροδρόμιον Εν Ολύμπω: κουνέλι με αμύγδαλα, αρνί με ελιές και πλιγούρι, τραχανόπιτες, ρύζια με βασιλομανίταρα, μανιτάρια με βαλσαμικό ξίδι, κοτόπουλο με σάλτσα από τυρί, 22 διαφορετικά είδη τυριών από όλη την Ελλάδα και μια λίστα κρασιών με πάνω από 250(!) ετικέτες. Γαστρονομική εμπειρία υπογεγραμμένη από τον εξαιρετικό σεφ Ανδρέα Γάβρη. Θα το βρείτε στην κεντρική πλατεία.

08 Για να κάνετε off road διαδρομές στον Ολυμπο. Από τις καλύτερες είναι η διαδρομή Πέτρα - Κοκκινοπηλός που διασχίζει το βορειοδυτικό κομμάτι του βουνού περνώντας μέσα από εκπληκτικά τοπία με μαυρόπευκα και οξιές. Πολύ καλοί χωματόδρομοι υπάρχουν και στο ανατολικό τμήμα του βουνού. Ξεχωρίζει η χωμάτινη διαδρομή Λιτόχωρο - Παλιά Λεπτοκαρυά.

09 Για να κολυμπήσετε στις παραλίες του Λιτόχωρου. Εξαιρετικές αμμουδιές, στεφανωμένες με πυκνή βλάστηση. Αξίζει να κινηθείτε και λίγο βορειότερα, ώς τις απέραντες αμμουδιές της Πλάκας, της Γρίτσας και του Βαρικού. Τα νερά είναι ζεστά και τα τοπία βυθισμένα σε μιαν απίστευτη γαλήνη, με τα χρυσοκόκκινα πλατάνια, τις ασημένιες λεύκες και τις υγρές μυρωδιές των ποταμών που φτάνουν μέχρι το κύμα. Για αυτούς που αγαπούν τη διαμονή στην ύπαιθρο υπάρχουν εδώ μερικά πολύ καλά κάμπινγκ.

10 Για να δείτε τα ερείπια της Παλιάς Βροντούς. Βρίσκονται στους πρόποδες του Ολύμπου, τριγυρισμένα από υπέροχα δάση και απότομες βουνοπλαγιές. Ανάμεσα στα ερειπωμένα πέτρινα σπίτια ξεχωρίζει η επιβλητική τρίκλιτη βασιλική του Αγίου Νικολάου του 1700 και λίγο νοτιότερα, το βυζαντινό ξωκλήσι της Αγίας Τριάδας που μοιάζει γαντζωμένο στα χείλια ενός γκρεμού.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Θα μεταβείτε στο Λιτόχωρο οδικώς με το ΙΧ σας (απόσταση από την Αθήνα περίπου 420 χλμ. μέσω της εθνικής οδού Αθηνών - Θεσσαλονίκης). Εναλλακτικά μπορείτε να πάτε με λεωφορείο (ΚΤΕΛ Νομού Πιερίας, Τ/210-83.17.059).

ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ

Δημήτρης Μπουντόλας (940 υψόμετρο, πάνω στον ασφάλτινο δρόμο προς Πριόνια, Τ/2310-278.288), Σπήλιος Αγαπητός (2.100 υψόμετρο, Τ/23520-81.800), Χρήστος Κάκκαλος (2.650 υψόμετρο, Τ/23520-84.544), Γιόσος Αποστολίδης (2.700 μ., 2310-224.710). Τα περισσότερα ορεινά καταφύγια μένουν ανοιχτά έως τα τέλη Οκτωβρίου.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Αναμφίβολα το Λιτόχωρο είναι η βάση όλων των επισκεπτών του Ολύμπου. Καλύτερη επιλογή είναι η Βίλα Πάνθεον (Τ/23520-83.931) λίγο έξω από το χωριό, με ωραία θέα στο φαράγγι του Ενιπέα, και το Olympus Mediterranean (Τ/23520-81.831) στα στενά του χωριού. Στην κεντρική πλατεία ωραίος είναι ο Ξένιος Δίας (Τ/23520-81.423) και η Αφροδίτη (Τ/23520-83.646).

ΦΑΓΗΤΟ

Στα καταφύγια θα βρείτε συμπαθητικό φαγητό (τις διάσημες φασολάδες, μακαρονάδες, λίγα κρεατικά, πρωινά κ.λπ.). Στο Λιτόχωρο εκτός από το Γαστροδρόμιον Εν Ολύμπω, καλό φαγητό έχει ο Νερόμυλος (κάτω από το πάρκινγκ). Για σούβλες και συναφή ιδανικά είναι τα Πιθάρια και οι Γοργόνες (πάνω στον κεντρικό δρόμο).

KΑΛΙΑΚΟΥΔΑ

Καλοκαίρι στο καταπράσινο βουνό της Ευρυτανίας, σίγουρα δεν θα πλήξετε. Με τόσα γνωστά χωριά χτισμένα στις πλαγιές του, με ένα φαράγγι - διαμάντι και με σούπερ ειδικές διαδρομές, θα περάσετε ένα πολύ πλούσιο Σαββατοκύριακο.

Φωτογραφίες Νίκος Πηλός

01 Για να διασχίσετε το Φαράγγι Πανταβρέχει. Σπάνιο διαμάντι της ευρυτανικής Φύσης μέσα στην κοιλάδα του Κρικελλοπόταμου: ένα σύμπλεγμα από υδάτινες κουρτίνες, μικρούς καταρράκτες που σχηματίζουν σπήλαια και θόλους, κληματσίδες, υγρά φυτά και βρύα που σταλάζουν μαργαριτάρια. Από πάνω, σκουροπράσινοι χορταρένιοι πολυέλαιοι με τις ρίζες των αιωρούμενων δέντρων αφήνουν το νερό να πέφτει με μια παγωμένη πνοή. Θέλετε 30΄ περπάτημα μέσα στο ποτάμι (ρούχα και εξοπλισμός οπωσδήποτε!) και 30΄ για την επιστροφή. Ολο το φαράγγι του Κρικελλοπόταμου, εξάλλου, είναι μια απέραντη παιδική χαρά για τους λάτρεις του river trekking (οι οποίοι, βέβαια, θα πρέπει πριν ξεκινήσουν να ενημερώνονται πάντα για τον καιρό).

02 Για να κάνετε τη διαδρομή Κρίκελλο - Ψιανά. Το δρόμο τον έφταιξε η ΔΕΗ για να εξυπηρετεί κάποια φράγματα. Μην τον χάσετε με τίποτε! Περνάει από ελατοδάση, ξεχασμένα χωράφια, το χωριό Μαρίνιο, βγαίνει από τα δάση και φιδοσέρνεται πάνω από τις επιβλητικής ομορφιάς χαράδρες του Κρικελλοπόταμου και την ανατριχιαστική άβυσσο, σπαρμένος με κοτρόνια από παλιές κατολισθήσεις. Καταλήγει στα χτισμένα τον 18ο αιώνα από διωκόμενους Σουλιώτες Ψιανά, ένα γραφικό και ήσυχο χωριό με ελάχιστους κατοίκους. Να πάτε με 4x4 και ποτέ με βροχή. Προσοχή: κατολισθήσεις!

03 Για να περάσετε από τον Αγιο Λεωνίδη στο Κλαψί. Θαυμάσια παλαιοχριστιανική εκκλησία του 5ου μ.Χ. αιώνα, το δάπεδο της οποίας έχει μια εκπληκτική χαμοκέντηση, ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό με χριστιανικά σύμβολα. Τα καλύτερα βρίσκονται στη βόρεια κόγχη με τα ψάρια.

04 Για να πάτε στο Παλιό Μικρό Χωριό. Από τα ομορφότερα χωριά (κι ας χάθηκε το μισό από κατολίσθηση το 1963), με απίθανη θέα. Λίγα από τα παλιά εγκαταλειμμένα σπίτια ξαναφτιάχτηκαν, ενώ και το Νέο Μικρό Χωριό παρακάτω είναι πολύ όμορφο, με καλά εστιατόρια και ταβέρνες. Η ελληνική ταινία «Τα παιδιά της Χελιδόνας» γυρίστηκε εδώ.

05 Για να κινηθείτε οff road. Από τις καλύτερες διαδρομές είναι ο χωματόδρομος από Ανιάδα προς Δολιανά (Στουρνάρα). Διασχίζει αρχικά δάσος με έλατα και ανηφορίζει στην Καλιακούδα με τις γυμνές πλαγιές και τις μεγάλες σάρες. Περνάει ένα διάσελο στα 1.720 μ. με πανοραμική θέα στις ευρυτανικές βουνοκορφές: το Βελούχι με την αιώνια ομίχλη του, τη Χελιδόνα, τα Βαρδούσια, την Οίτη, το Παναιτωλικό. Μετά κατηφορίζει στη βαθιά χαράδρα του Κρικελλοπόταμου και συνεχίζει νότια προς Ροσκά και τα χωριά του Παναιτωλικού.

06 Για να επισκεφθείτε το Κρίκελλο. Χτισμένο στα 1.120 μ., είναι ένα από τα πιο όμορφα χωριά της Καλιακούδας. Ανάμεσα στις κόκκινες στέγες του ξεπηδούν παλιές πέτρινες, πασπαλισμένες με βρύα. Στην πλατεία τα πλατάνια σκιάζουν τον Αγιο Νικόλαο, τους χαριτωμένους πέτρινους αγγέλους που κρατούν κορώνα στη βόρεια πύλη του, τις ταβέρνες και ένα από τα ομορφότερα καφενεία της Ευρυτανίας. Στο χωριό ζουν καμιά εκατοπενηνταριά ψυχές χειμώνα - καλοκαίρι.

07 Για να φάτε στο Γάβρο, χωριό γνωστό για τις ταβέρνες του. Κατά παράδοση εδώ υπήρχαν χάνια και ήταν η κλασική στάση των προσκυνητών για Προυσό. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '70 εδώ σταματούσε ο δρόμος και οι πιστοί συνέχιζαν με μουλάρια για το μοναστήρι. Σημειώστε: Πέταλο (από τις κορυφαίες ταβέρνες, με εξαιρετικά μαγειρευτά, πίτες και τυριά, σπέσιαλ κρέατα και καλοψημένη ολόφρεσκη πέστροφα), Ταβέρνα του Ψαρά (πέστροφες οπωσδήποτε και νόστιμα κρεατικά), Χάνι (κουκλίστικο ταβερνάκι με την κυρά Μαρία να κάνει θαύματα στις κατσαρόλες· γίδα κοκκινιστή, φασολάδες, πίτες και πολλά άλλα από το πρωί).

08 Για να κάνετε τη διαδρομή προς Χελιδόνα. Ο δρόμος της Ποταμιάς φτάνει στα Διπόταμα, στο σμίξιμο του Καρπενησιώτη με τον Κρικελλοπόταμο και τον Τρικεριώτη. Από εκεί ξεκινάει χωματόδρομος για τη Χελιδόνα. Είναι μια φανταστική διαδρομή πάνω από τη βοτσαλοσκεπασμένη κοίτη του Τρικεριώτη με τα τιρκουάζ νερά. Το χωριό Χελιδόνα, χτισμένο κάτω από το αμφιθέατρο των κορυφών, έχει μερικά από τα ομορφότερα σπίτια της περιοχής.

09 Για να περάσετε από τις Κορυσχάδες. Από τα ωραιότερα ορεινά χωριά! Και από τα ιστορικότερα, αφού εδώ τον Μάιο του 1944 συνεδρίασε για πρώτη φορά το Εθνικό Συμβούλιο της ελεύθερης Ελλάδας. Προσεγμένα καλντερίμια διασχίζουν το χωριό, που είναι γεμάτο θαυμάσια πέτρινα σπίτια, πολλά από τα οποία έχουν διαμορφωθεί σε πολυτελέστατους ξενώνες. Βρίσκεται στην αρχή της κοιλάδας, ανάμεσα στην Καλιακούδα και τη Χελιδόνα, που οι ντόπιοι λένε Ποταμιά.

10 Για να δείτε το Μεγάλο Χωριό. Μεγάλο όνομα και πράγμα και πολύ γραφικό, παρ' ότι είναι ο πυρήνας της τουριστικής ανάπτυξης σε όλη την Ποταμιά. Πάντα ήταν κεφαλοχώρι, εδώ ψώνιζαν σχεδόν όλα τα χωριά της Καλιακούδας και της Χελιδόνας. Εδώ δημιουργήθηκε και ένας από τους παλαιότερους ξενώνες, με ενέργειες της αδελφής του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Χτισμένο στις πλαγιές της Καλιακούδας, το Μεγάλο Χωριό είναι τριγυρισμένο από δάση με έλατα και πεύκα. Α.Ι.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Θα μεταβείτε στο Καρπενήσι οδικώς με το ΙΧ σας (294 χλμ. από την Αθήνα) ή με το ΚΤΕΛ Νομού Ευρυτανίας (Σταθμός Λιοσίων, Τ/210-83.15.991). Από εκεί θα μεταβείτε οδικώς στο πλησιέστερο στην Καλιακούδα χωριό, το Μεγάλο Χωριό (14 χλμ. από το Καρπενήσι), ή με ΚΤΕΛ (Τ/22370-80.013).

ΔΙΑΜΟΝΗ

Μεγάλο Χωριό
Ανεράδα Inn (Τ/22370-41.479) Η καλύτερη επιλογή. Μικρός, αλλά πολύ χαριτωμένος ξενώνας λίγο πριν από το κέντρο του χωριού. Καλόγουστα δωμάτια και ωραίο σπιτικό πρωινό.
Νέο Μικρό Χωριό
Country Club (Τ/210-68.89.249) Σικ διακόσμηση, ζωγραφιστές πόρτες, γκραβούρες, τζάκια (στις σουίτες) και ανάλογες τιμές.
Παλιό Μικρό Χωριό
Χελιδόνα (Τ/22370-41.221) Ο παλιός ανακαινισμένος κοινοτικός ξενώνας στην πλατεία. Τα δωμάτια 1, 2, 3 έχουν ονειρική θέα στην Ποταμιά.
Κλαψί
Μαθές (Τ/22370-24.857) Καινούργια περιποιημένα δωμάτια, όλα με τζάκι, στην πλατεία του χωριού.
Κρίκελλο
Ενοικιαζόμενα δωμάτια Εφη Πλουμή (Τ/22370-71.295) Απλά και καθαρά, στην πλατεία του χωριού.

ΦΑΓΗΤΟ

Μεγάλο Χωριό
Το γαλατομπούρεκο του Καρβέλη: Η κυρά Παρασκευή κάνει εξαιρετικό γαλατομπούρεκο και εκμέκ κανταΐφι, αλλά στο μικρό καφεταβερνάκι θα βρείτε και ωραία μαγειρευτά.
Νέο Μικρό Χωριό
Χωριάτικο: Απλή ταβέρνα στην πλατεία, με καλό φαγητό, γίδα βραστή, φασολάδες, πίτες, τυριά.
Παλιό Μικρό Χωριό
Χελιδόνα: Το εστιατόριο του ξενώνα. Τρομερή ντόπια κουζίνα (πίτες, μπομπότα κ.λπ.), λαγοί και κάθε είδους κυνήγι, νόστιμα κρέατα και σούβλες.
Κλαψί
Μαθές: Με κορυφαία θέα στην Ποταμιά. Ζουμερά κρεατικά, ωραίες σαλάτες και μεζέδες, κατίκι, βλαχομεζές (χοιρινό γεμιστό), ζεστή ατμόσφαιρα.
Κρίκελλο
Ταβέρνα Λένας και Νίκου Μαργαρίτη: Στην πανέμορφη πλατεία, με έξοχη ντόπια κουζίνα: ζυμαρόπιτες, μπαμπανέτσα (ζυμαροχορτόπιτα), κοκκινιστή προβατίνα και κόκορας αληθινός αληταράς και το χειμώνα, αγριογούρουνο, λαγός στιφάδο, σαλάτες εποχής από κήπο. Κορυφαία!

ΧΕΛΜΟΣ

Με αφετηρία τα Καλάβρυτα, θα επισκεφθείτε τα πολλά ιστορικά μνημεία της Επανάστασης του '21 που βρίσκονται στην περιοχή, θα ταξιδέψετε με τον γραφικό οδοντωτό και θα κάνετε συναρπαστικές εκτός δρόμου διαδρομές.

Φωτογραφίες Κατερίνα Νομικού

01 Για να χαρείτε τα Καλάβρυτα με πολλή ησυχία, τώρα το καλοκαίρι που το χιονοδρομικό κέντρο είναι κλειστό. Είναι μια νοικοκυρεμένη πόλη με ωραίες πλατείες, με ένα έξοχα αναστηλωμένο αρχοντικό (λέγεται πως είναι της Βυζαντινής αρχόντισσας Αικατερίνης Παλαιολογίνας), έναν πολύ όμορφο σιδηροδρομικό σταθμό, ωραία καινούργια ξενοδοχεία και σύγχρονα μαγαζιά. Από την παλιά πόλη λίγα σώζονται, γιατί στις 13 Δεκεμβρίου 1943 οι Γερμανοί πυρπόλησαν το χωριό και εκτέλεσαν 696 Καλαβρυτινούς.

02 Για να διασχίσετε το φαράγγι του Βουραϊκού ακολουθώντας τη γραφική διαδρομή με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο, που ελίσσεται κυριολεκτικά στο χείλος της αβύσσου. Τα τοπία είναι πραγματικά ανεπανάληπτα! Το ιστορικό τρενάκι ξεκίνησε τις διαδρομές του το 1896 και διανύει τα 23 χλμ. ανάμεσα σε Διακοφτό και Καλάβρυτα σε περίπου δυόμισι ώρες aller-retour.

03 Για να πάτε στο Κάστρο της Ωριάς. Περίπου ένα χιλιόμετρο πάνω από τα Καλάβρυτα (και κάπου μισή ώρα πεζοπορία) βρίσκονται τα λείψανα του φραγκικού κάστρου και τα ερείπια των μεσαιωνικών κτιρίων. Εχει πολύ ωραία θέα και αξίζει να ανεβείτε έως εδώ. Χτίστηκε στη Φραγκοκρατία, όταν δημιουργήθηκε η βαρωνία Καλαβρύτων. Διάσημοι Καλαβρυτινοί βαρώνοι ήταν οι Ντε Τουρνέ και οι Ντε λα Τρεμούιγ.

04 Για να επισκεφθείτε τη Μονή Αγίας Λαύρας. Το ορμητήριο των επαναστατών του 1821 ιδρύθηκε τον 10ο αιώνα, ενώ το 1585 και το 1827 πυρπολήθηκε από τους Τούρκους και το 1943 από τους Γερμανούς, οι οποίοι εκτέλεσαν όλους τους μοναχούς. Αξίζει να δείτε το ιερό σκευοφυλάκιο με τα ανεκτίμητα κειμήλια και την ενδιαφέρουσα Βιβλιοθήκη της Μονής (κειμήλια και βιβλία σώθηκαν κυριολεκτικά από κάποιο θαύμα με τόσες πυρπολήσεις). Εδώ οι ντόπιοι οπλαρχηγοί και πρόκριτοι -Χαραλάμπης, Πετμεζαίοι, Φωτήλας, Σολιώτης, Χονδρογιανναίοι κ.ά.- ορκίστηκαν ξεσηκωμό στις 10 Μαρτίου 1821 και ξεκίνησαν την ένοπλη δράση, απαλλάσσοντας πρώτα πρώτα τα Καλάβρυτα από τους μισητούς κατακτητές.

05 Για να ξεναγηθείτε στη Μονή Μεγάλου Σπηλαίου. Είναι μια εντυπωσιακή γερακοφωλιά χτισμένη στις γλειμμένες ορθοπλαγιές του Χελμού, στο σπήλαιο όπου μια βοσκοπούλα από τη Ζαχλωρού είχε βρει εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας, φτιαγμένη από κερομάστιχο και κατά παράδοση από τον Ευαγγελιστή Λουκά. Δείτε την εικόνα-σύμβολο της Ορθοδοξίας, την επιβλητική όψη της Μονής (ειδικά το δειλινό που όλα γίνονται κόκκινα) και τις ωραίες τοιχογραφίες του 1653 στο Καθολικό του μοναστηριού.

06 Για να μπείτε στο Σπήλαιο των Λιμνών. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Καστριά. Στο σπήλαιο υπάρχουν 13 κλιμακωτές λίμνες που σχηματίζονται από νερά του Αροάνιου ποταμού. Ηταν γνωστό από τα αρχαία χρόνια και κατοικήθηκε σημαντικά ιδιαίτερα τη Νεολιθική Εποχή, αλλά μόλις το 1966 χαρτογραφήθηκε στο σύνολό του. Σήμερα είναι επισκέψιμο μέχρι τις δύο πρώτες λίμνες και έχει πολύ εντυπωσιακό σταλαγμιτικό διάκοσμο.

07 Για να περάσετε από το Πλανητέρο. Χωριό πνιγμένο στα πλατάνια και στα τρεχούμενα νερά (λίγο πιο πάνω βρίσκονται οι πηγές του Αροάνιου ποταμού), μέσα στα οποία κολυμπούν αμέτρητες πέστροφες, πριν καταλήξουν στις... ταβέρνες του χωριού.

08 Για να δείτε το χωριό Κάτω Λουσοί. Εχει καλοδιατηρημένα πέτρινα σπίτια (τα περισσότερα αρχοντικά), ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει ο Πύργος της θρυλικής οικογένειας των Πετμεζαίων (δείτε την πλάκα με την ιστορία των οπλαρχηγών στο εσωτερικό του Πύργου).

09 Για να δροσιστείτε στην Πηγή Στύγας. Τα νερά της ξεπηδούν λίγο πιο κάτω από την κορυφή της Νεραϊδορράχης και σύμφωνα με τους αρχαιοελληνικούς μύθους χύνονταν στον Αδη. Είναι ένας εντυπωσιακός καταρράκτης με παγωμένο νερό, για το οποίο υπάρχουν πάμπολλοι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι.

10 Για να κινηθείτε off road. Η καλύτερη εποχή (μαζί με το φθινόπωρο) για να γνωρίσετε τους καταπληκτικούς χωματόδρομους του Χελμού είναι τώρα! Καλύτερες διαδρομές: Σουβάρδο - Τσιβλού και Χιονοδρομικό Κέντρο - Τσιβλού (δρόμοι με έλατα και συναρπαστικά τοπία!), Σουβάρδο - Ζαρούχλα και Ζαρούχλα - Λίμνη Δόξας. Α.Ι.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Στα Καλάβρυτα θα πάτε οδικώς με το ΙΧ σας (περίπου 190 χλμ. από την Αθήνα) μέσω της εθνικής οδού Αθηνών - Πατρών ή με λεωφορείο ΚΤΕΛ (Τ/210-51.24.910).

ΔΙΑΜΟΝΗ

Επιλέξτε ως βάση τα Καλάβρυτα. Πολύ καλός είναι ο ξενώνας Aphrodite's Inn (Τ/26920-23.600), λίγο έξω από την πόλη, μέσα στο ελατόδασος, καλαίσθητος και με κορυφαίες υπηρεσίες, καθώς και ο ανακαινισμένος ξενώνας Φαναράς (Τ/26920-23.665). Aρκετά ενδιαφέρον είναι επίσης το ξενοδοχείο Ανεράδα (Τ/26920-24.777), στο δρόμο προς το Χιονοδρομικό Κέντρο, και το Αρχοντικό Ζαφειρόπουλου (Τ/26920-24.500), σε θέση με ωραία θέα. Αλλες κλασικές επιλογές διαμονής είναι το Φιλοξενία (Τ/26920-22.422) και το παλιό (αλλά εξαιρετικά ανακαινισμένο), στεγασμένο σε διατηρητέο κτίριο, ξενοδοχείο Χελμός (Τ/26920-22.296).

ΦΑΓΗΤΟ

Στην περιοχή των Καλαβρύτων και στα γύρω χωριά υπάρχουν άφθονα γιδοπρόβατα, οπότε τα κρεατικά και τα γαλακτοκομικά είναι στις δόξες τους. Κορυφαίο πιάτο της περιοχής είναι το αρνάκι ή κατσικάκι λαδορίγανη. Μέσα στην πόλη, καθίστε στο εξαιρετικό Κουτούκι και στην ωραία ταβέρνα Το Σπιτικό.

Λίγο έξω από την πόλη ψάξτε τη Χωριάτικη Ταβέρνα με κορυφαία κρεατικά, το Καταφύγιο με τις ωραίες πίτες και τον Θανάση, κοντά στο Μέγα Σπήλαιο, με πολύ καλά μαγειρευτά. Ωραία γλυκά του ταψιού, τυρόπιτες και πρωινό θα βρείτε στο γαλακτοπωλείο Γρι Γρι, πίσω από την πλατεία.

ΒΙΤΣΙ

Φιδίσιες διαδρομές ανάμεσα σε καταπράσινες πλαγιές, παραδοσιακοί οικισμοί, άγνωστες λίμνες και αμέτρητες φυσικές ομορφιές αποζημιώνουν όσους επιλέξουν το ξακουστό αυτό βουνό της Δυτικής Μακεδονίας για τις καλοκαιρινές τους διαδρομές.

01 Για να γνωρίσετε το Νυμφαίο. Είναι ο καλύτερα διατηρημένος παραδοσιακός οικισμός της Βόρειας Ελλάδας, γεμάτος υπέροχα αστικά αρχοντικά όπου έζησαν οι εύποροι Νεβεσκιώτες ευγενείς (π.χ. οι οικογένειες Σωσσίδη, Τσίρλη, Μπουτάρη, Μίσσιου, Μέρτζου κ.λπ.).

Το αρχιτεκτονικό σήμα κατατεθέν του χωριού είναι η περίφημη Νίκειος Σχολή, την οποία δώρισε στο Νυμφαίο το 1928 ο μεγάλος καπνέμπορος Ζαν Νίκου. Αξίζει να επισκεφθείτε το Μουσείο Αργυροχρυσοχοΐας, Λαογραφίας και Ιστορίας Νυμφαίου. Εκεί θα ενημερωθείτε τόσο για την αργυροχρυσοχοΐα και ιστορία της Νέβεσκας και της ευρύτερης περιοχής, όσο και για τους επιφανείς Νιβεστιάνους και τους άλλους Βλάχους εθνικούς ευεργέτες.

02 Για να κάνετε οff road διαδρομές στο βουνό. To Bίτσι έχει υπέροχες χωμάτινες διαδρομές - για την ακρίβεια είναι ένα πολύ πυκνό δίκτυο δασικών δρόμων που οι περισσότεροι εξυπηρετούν υλοτόμους και διασχίζουν εγκαταλελειμμένα, από τον Εμφύλιο, χωριά. Το καλοκαίρι είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου για να τις ακολουθήσετε. Σημειώστε τις καλύτερες: από το μνημείο Βίτσι προς Τριανταφυλλιά, Πολυπόταμο και Τρίβουνο, οι χωματόδρομοι από Μελά προς Πισοδέρι και η θαυμάσια διαδρομή που ξεκινάει από το Νυμφαίο, διασχίζει το περίφημο Μαύρο Δάσος και τις οξιές του και καταλήγει κοντά στη Δροσοπηγή.

03 Για να πάτε στα Κoρέστεια. Πρόκειται για σκόρπια χωριουδάκια (Γάβρος, Μακροχώρι, Ανω Κρανιώνας, Αγιος Αντώνιος κ.λπ.) ανάμεσα στο Βίτσι και το Τρικλάριο, εντελώς έξω από τις γνωστές διαδρομές. Αυτό που τα κάνει ξεχωριστά είναι η μοναδική τους αρχιτεκτονική: ένα ασυνήθιστο σύνολο από πλινθόκτιστα σκουροκόκκινα, διώροφα σπίτια, σαν χωριά φτιαγμένα από πηλό. Οι κάτοικοι παράγουν εξαιρετικής ποιότητας φασόλια. Προτιμήστε τα!

04 Για να επισκεφθείτε τον Αρ-κτούρο. Στο δασικό κέντρο της οργάνωσης, που έχει σκοπό τη διάσωση και προστασία της ελληνικής αρκούδας, θα δείτε τα άγρια θηλαστικά στο φυσικό τους περιβάλλον. Η περιβαλλοντική οργάνωση δημιούργησε το 1993 το Κέντρο Προστασίας Αρκούδας στο Νυμφαίο (μέγας υποστηρικτής της προσπάθειας του Αρκτούρου είναι η οικογένεια Μπουτάρη), για να ζήσουν εκεί οι αρκούδες χορεύτριες που είχαν ταλαιπωρηθεί στα χέρια πλανόδιων «αρκουδιάρηδων». Τα ζώα, ύστερα από ένα απαραίτητο διάστημα για αποθεραπεία και προσαρμογή, ζουν στο καταφύγιο, σε μια περιφραγμένη έκταση 50 στρεμμάτων. Σήμερα στο χώρο -μέσα σε δάσος οξιάς- φιλοξενούνται 13 αρκούδες.

05 Για να δείτε το Λέχοβο. Ιστορικό Μαστοροχώρι που χτίστηκε γύρω στα 1600 και κάηκε ολοσχερώς από τους Γερμανούς το 1943. Ηταν ένας από τους σπουδαιότερους πυρήνες του Μακεδονικού Αγώνα, γενέτειρα και στέκι οπλαρχηγών. Μέχρι και ο Παύλος Μελάς πέρασε από εδώ! Η Αστική Σχολή Λεχόβου είναι ένα εξαιρετικό πέτρινο αρχιτεκτόνημα του 1900, χτισμένο δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Αθανασίου και με μια μεγάλη πέτρινη κρήνη. Το χωριό σήμερα είναι διάσημο σε όλη τη Δυτική Μακεδονία για το ραδιοφωνικό σταθμό του, το θρυλικό Ράδιο Λέχοβο 97,1.

06 Για να γευματίσετε στην ταβέρνα του Θωμά. Βρίσκεται στο Σκλήθρο, στους πρόποδες του βουνού, και είναι από μόνη της ένας βασικός λόγος για να ταξιδέψετε ώς εδώ. Αξεπέραστο φαγητό με σχεδόν 40 διαφορετικά πιάτα καθημερινά (σπέσιαλ κοτόπουλο σούβλας, σνίτσελ Θωμάς, μανιτάρια, αγριογούρουνο, τηγανιές, μπριζόλα Σασέρ, ψαρονέφρι πέπερ κ.λπ.), απίστευτα μεζεδάκια και σαλάτες, 35 τυριά απ' όλη την Ελλάδα και κορυφαίο σέρβις. Η κάβα της είναι καμάρι και δόξα του ελληνικού αμπελώνα με 365 ετικέτες, 87 ετικέτες παλαίωσης -από 1977 ώς 1994- και σπάνια κρασιά μικρών παραγωγών. Ο Θωμάς τιμά το Νομό Φλώρινας και όλη τη Δυτική Μακεδονία.

07 Για να μείνετε στο αρχοντικό Αθηνά. Η καλύτερη επιλογή στο Νυμφαίο και μια εξαιρετική ευκαιρία για να δείτε, και να μείνετε σε ένα αληθινό νεβεσκιώτικο αρχοντικό (Τ/23860-31.141). Χτίστηκε το 1900 και ανακαινίστηκε με μεγάλη προσοχή και ευαισθησία από τον Γιάννη και τη Δέσποινα Παπαδοπούλου. Ζωγραφισμένοι τοίχοι, ξυλόγλυπτα ταβάνια, παλιά έπιπλα, τζάκια, λαβομάνοι, σκαλιστές λάμπες Λιμόζ, φλοκάτες, υφαντά και παλιά μικροαντικείμενα που κάνουν κάθε ένα από τα πέντε δωμάτια του ξενώνα εντελώς ξεχωριστό. Το πρωινό περιλαμβάνει πίτες, σπιτικά γλυκά και πάμπολλα καλούδια. Θα έχετε την αίσθηση ότι φιλοξενείστε από τους συγγενείς σας στο χωριό. Σέρβις και ατμόσφαιρα απόλυτα φιλικά.

08 Για να επισκεφθείτε τη Σιάτιστα. Σήμερα το χωριό -ένα από τα Κορέστεια- έχει μετονομαστεί σε Ανω Μελάς. Αξίζει να έρθετε οδικώς ώς εδώ για να δείτε το σπίτι όπου σκοτώθηκε ο Παύλος Μελάς.

09 Για να απολαύσετε τη διαδρομή Φλώρινα - Καστοριά. Είναι αναντίρρητα η καλύτερη ασφάλτινη διαδρομή στο Βίτσι! Γνωρίστε το βουνό χωρίς να σκονίσετε καν το αμάξι σας! Ο δρόμος περνάει μέσα από υπέροχα δάση οξιάς και δίπλα από λίγα, αλλά γραφικά χωριουδάκια. Στο ψηλότερο σημείο της χάραξής του βρίσκεται και το Χιονοδρομικό Κέντρο Βέρνου.

10 Για τις λίμνες στους πρόποδες του βουνού. Η Ζάζαρη και η Χειμαδίτιδα είναι δύο από τις πιο άγνωστες λίμνες της Δυτικής Μακεδονίας. Η Ζάζαρη, αν και μόλις 2 τετρ. χλμ., μεγάλη και ρηχή, ήταν πάντα πλούσιος ψαρότοπος. Μια λωρίδα γης μόλις δύο χιλιομέτρων χωρίζει τις δύο λίμνες. Η Χειμαδίτιδα είναι σπάνιος υγρότοπος στον οποίο βρίσκονται οι περισσότερες πρασινοκέφαλες βαλτόπαπιες στην Ελλάδα, μαζί με 140 περίπου άλλα είδη πουλιών. Κοντά βρίσκονται μεγάλα χωριά με γραφικές γωνιές όπως ο Αετός και το Σκλήθρο και το καταφύγιο του λύκου του «Αρκτούρου» στην Αγραπιδιά. Α.Ι.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Από την Αθήνα στην Καστοριά μπορείτε να μεταβείτε αεροπορικώς με Ολυμπιακή (Τ/801.11.44.444, www.olympicairlines.com), οδικώς με το ΙΧ σας (575 χλμ. από Αθήνα μέσω Κοζάνης, 214 χλμ. από Θεσσαλονίκη μέσω Εδεσσας) ή με λεωφορείο ΚΤΕΛ (Τ/210-51.52.548). Το Βίτσι (χιονοδρομικό κέντρο) απέχει από την Καστοριά 23 χλμ. (ΚΤΕΛ, Τ/24670-83.455).

ΔΙΑΜΟΝΗ

Στο Νυμφαίο σημειώστε το πολυτελές La Moara (Τ/23860-31.377), το πολύ καλό Εντερνέ (Τ/23860-31.230, www.enterne.gr), τον παραδοσιακό Ξενώνα Αθηνά (Τ/23860-31.141), το Casa Mare (Τ/23860-31.107) με την υπέροχη θέα και το La Soare (Τ/2310-552.320), ένα ανακαινισμένο παλιό αρχοντόσπιτο - μέλος των Historic Hotels of Europe. Στο Σκλήθρο η καλύτερη πρόταση είναι το Αγκωνάρι (Τ/23860-31.080, www.agonari.gr). Στον Αετό θα βρείτε τις ωραίες επαύλεις Αετόζι (Τ/23860-41.007, www.tortokas.gr). Στην όχθη της Ζάχαρης, σε μια περίφημη τοποθεσία, υπάρχει ο καλός ξενώνας Ζάζαρη (Τ/23860-81.000, www.zazari.gr).

ΦΑΓΗΤΟ

Το εστιατόριο του ξενώνα Νέβεσκα έχει πολύ καλά μαγειρευτά (χοιρινό με λάχανο, σούπες, κοκκινιστά και κορυφαίο κόκορα κρασάτο) και ψητά. Το εστιατόριο Πλατεία έχει πιο ψαγμένα πιάτα (ζυγούρι με δαμάσκηνα, μοσχάρι με σταφίδες κ.λπ.), αληθινό κυνήγι και κρέατα σούβλας. Στο καφενείο του Ναυάρχου θα βρείτε τις περίφημες τσουκνιδόπιτες και πρασόπιτες της κυρα-Γιωργίας, ενώ στο Σκλήθρο υπάρχει η πολύ καλή ταβέρνα Μυλόρρεμα. Στον Αετό προτιμήστε την ταβέρνα Αγυρμός με ωραία μαγειρευτά και εκλεκτό κρασί.

KAΘΗΜΕΡΙΝΗ

Διακοπές στο ακριτικό Καστελλόριζο

Ενα μικρό νησί, όχι όπως λέει ο ποιητής «...όλο ελιές κι αμπέλια», αλλά με απόκρημνα βράχια, κρυστάλλινα νερά, παλιά αρχοντικά και μεγάλη ιστορία· η ανατολική «εσχατιά» της ελληνικής επικράτειας, 72 ν.μ. ανατολικά της Ρόδου και 328 ν.μ. από τον Πειραιά

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΝΤΙΝΟΣ ΚΙΟΥΣΗΣ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΤΣΑΜΕΤΑΚΗΣ

To Καστελλόριζο ήταν μέχρι τον περασμένο μήνα το μοναδικό μέρος της Ελλάδας που δεν είχα επισκεφτεί, κι αυτό όχι επειδή δεν ήθελα, αλλά επειδή η πρόσβαση ήταν δύσκολη. Είχα προσπαθήσει αρκετές φορές, αλλά πάντα κάτι τύχαινε. Συνηθέστατα, επειδή δεν είχα πολύ χρόνο· αυτό που τύχαινε ήταν το μικρό αεροπλάνο να μην έχει θέση και, όταν έφτανε στο Καστελλόριζο, οι μισές θέσεις ήταν άδειες. Αθάνατη Ολυμπιακή!

Με τούτα και μ' εκείνα, φέτος που το καλό πλοίο Διαγόρας της Blue Star φεύγει κάθε Δευτέρα, απoφάσισα να πάω κι εγώ. Το ταξίδι διαρκεί 20 ώρες, αλλά με καλά βιβλία, laptop και ύπνο τη «βγάζεις καθαρή» και χωρίς καμπίνα. Εξαιρετικά και άνετα τα σαλόνια, καλό το φαγητό και τα σνακ, εξυπηρετικότατοι και οι άνθρωποι, γιατί πρέπει να αποδίδουμε «τα του Καίσαρος τω Καίσαρι».

Ετσι λοιπόν, έπειτα από ένα μακρύ ταξίδι, έφτασα στο Καστελλόριζο, που πραγματικά κερδίζει και στις πρώτες εντυπώσεις. Καθώς πλησιάζει το καράβι τη δυτική πλευρά του νησιού, βλέπεις μόνο έναν απόκρημνο πέτρινο και αφιλόξενο όγκο. Με το που «καβατζάρει» όμως το βόρειο ακρωτήρι του νησιού, η όψη αλλάζει. Πολλές μικρές νησίδες, τοπίο πιο ομαλό και πράσινο κι ένα πολύχρωμο κουκλίστικο λιμάνι με ένα αναπαλαιωμένο τζαμί (που δεν λειτουργεί) να προϋπαντεί τον επισκέπτη στην είσοδό του. Λένε πως είναι το καλύτερο φυσικό λιμάνι στη Μεσόγειο, επειδή δεν το πιάνει κανένας καιρός.

Με το που κατέβηκα από το πλοίο, εναπόθεσα τα πράγματά μου σε μια συμπαθητική καφετέρια και πήγα να βρω κατάλυμα. Ανακάλυψα πως οι τιμές στα ξενοδοχεία ήταν αδικαιολόγητα ανεβασμένες. Αντίθετα, στα δωμάτια (studios τα περισσότερα) οι τιμές ήταν από συμπαθητικές έως πολύ καλές. Ετσι, αφού βρήκα ένα υπέροχο και τεράστιο δωμάτιο με όλα του τα «σεπρεπά», άρχισα τη γνωριμία μου με το νησί.

Το Καστελλόριζο ανήκει σε ένα σύμπλεγμα δεκατεσσάρων μικρών νησιών και βραχονησίδων, όπως ο Αγιος Γεώργιος, τα Αγριέλαια, το Μαύρο Ποινί, το Πολύφαδο, η Ρω, η Στρογγυλή, το Ψωμί και η Ψωραδιά. Επειδή είναι το μεγαλύτερο απ' όλα, γι' αυτό ονομάστηκε και Μεγίστη.

Η μικρή πόλη-λιμάνι (και τη λέω έτσι γιατί στις αρχές του 20ού αιώνα είχε 20.000 κατοίκους) έχει κτιστεί κάτω από μια ορθοπλαγιά του βουνού και είναι γραφικότατη, με τα παλαιά της σπίτια, και τα στενά δρομάκια. Σήμερα, ολόκληρο το νησί έχει περίπου 250 κατοίκους που ζουν από τον λίγο τουρισμό και τη σύνταξή τους. Ακριβώς απέναντι, μόλις στο 1,5 ν.μ., είναι οι τουρκικές ακτές και η πόλη Κας.

Το Καστελλόριζο έχει μεγάλη ναυτική παράδοση και τη ναυτική και εμπορική ανάπτυξη που κάποτε γνώρισε θα τη δείτε αποτυπωμένη στα διάφορα σπίτια και αρχοντικά. Ξεχωρίζουν οι παλιές φωτογραφίες με το λιμάνι γεμάτο ελλιμενισμένα ιστιοφόρα και υδροπλάνα της Air France, που συνέδεαν το νησί με την υπόλοιπη Ευρώπη. Κατά την απελευθέρωση, 1.400 αρχοντικά καταστράφηκαν. Ο αγγλικός στρατός, που αποτελούνταν κυρίως από αποικιακά στρατεύματα, λεηλάτησε την πόλη (οι κάτοικοι είχαν μεταφερθεί στη Μ. Ανατολή) και, προκειμένου να καλύψουν τις ευθύνες τους, έβαλαν φωτιά ισχυριζόμενοι πως εξερράγη η αποθήκη των καυσίμων.

Σήμερα θα έρθετε έως εδώ για να απολαύσετε την ηρεμία και το ελληνικό καλοκαίρι. Και αν έχετε φαντασία, μπορεί να γίνεται μέλος του «κάστινγκ» της ταινίας «Mediterraneo» που γυρίστηκε εκεί και βραβεύτηκε με Oscar.

ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ

Το Παλαιόκαστρο, που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Καστελλόριζου. Είναι ένας αρχαίος οικισμός με κτίσματα και δεξαμενές και δωρική ακρόπολη του 3ου αιώνα π.Χ., όπου σώζεται μια επιγραφή με τον όρο «Μεγίστη».

Το κάστρο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη, που κτίστηκε τον 14ο αιώνα στον κόκκινο βράχο πάνω από την πόλη. Σώζονται μόνο τα ερείπια του κτίσματος, αλλά από αυτό προέρχεται και η ονομασία του νησιού (Castello Rosso, δηλαδή... Καστελλόριζο).

Για τον Αγιο Γεώργιο του Βουνού θα πρέπει να ανεβείτε τα 401 σκαλιά. Το μοναστήρι περιστοιχίζεται από τεράστιες φυσικές πλάκες, ενώ μέσα υπάρχει μια κατακόμβη.

Η Γαλάζια Σπηλιά ή «Σπηλιά του Παραστά» ή «Φώκιαλη» -από τις φώκιες που κατοικούν μέσα- θεωρείται ένα από τα ομορφότερα μέρη της Μεσογείου. Βρίσκεται στα νότια του νησιού κι έχει μήκος 75 μ., πλάτος 40 μ. και ύψος 35 μ., αλλά η είσοδός του είναι στο ύψος μιας μικρής βάρκας. Γι' αυτόν το λόγο είναι επισκέψιμο μόνο με μικρή βάρκα. Εχει εξαιρετικά πλούσιο σταλακτιτικό διάκοσμο που, όταν φωτίζεται από τις ανταύγειες των ακτίνων του ήλιου, παρουσιάζει ένα φαντασμαγορικό θέαμα.

Το νησάκι της Ρω βρίσκεται στα ΝΔ του Καστελλόριζου. Μπορείτε να το επισκεφτείτε με ναυλωμένο καΐκι. Εχει γίνει γνωστό από την Κυρά της Ρω, τη μοναδική κάτοικό του, που για δεκαετίες φύλαγε το νησί και κάθε πρωί ύψωνε την ελληνική σημαία.

ΠΩΣ ΠΑΜΕ

Είτε ακτοπλοϊκώς, είτε κάνοντας ένα συνδυασμό, π.χ. με αεροπλάνο ώς τη Ρόδο κι από εκεί με καράβι για Καστελλόριζο, είτε κατευθείαν αεροπορικώς. To Διαγόρας της Blue Star Ferries (Τ/210-89.19.800, www.bluestarferries.gr) φεύγει κάθε Δευτέρα στις 15:00 και το εισιτήριο κοστίζει από 19 ευρώ το άτομο η απλή μετάβαση στη σούπερ οικονομική (ανάλογα με τη διαθεσιμότητα), 53,50 ευρώ στην οικονομική, 70,50 ευρώ σε τετράκλινη εσωτερική καμπίνα, ενώ φτάνει έως και τα 176 ευρώ για μονόκλινη εξωτερική lux. Το αυτοκίνητο κοστίζει 106,50 ευρώ και η μηχανή 29 ευρώ. Ιδιες είναι οι τιμές και για τη Ρόδο. Διαφοροποιούνται μόνο στο αυτοκίνητο, που κοστίζει 85 ευρώ, και στη μηχανή (24 ευρώ). Για τη Ρόδο εκτελεί επίσης δρομολόγια η ΑΝΕΚ.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Κρυστάλλα
Τ/22460-49.363, 6978-815.071
Ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα με όλα τα κομφόρ, σχεδόν επάνω στη θάλασσα. Το δίκλινο στην υψηλή σεζόν κοστίζει 60 ευρώ και το πρωινό το ετοιμάζετε εσείς.
Ποσειδών
Τ/22460-49.257, 6945-710.603, www.kastelorizo-poseidon.gr
Πανέμορφα και καλόγουστα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα πλήρως εξοπλισμένα. Το δίκλινο την υψηλή σεζόν στα 80 ευρώ μετά πρωινού.

Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo:
www.booking.com

ΦΑΓΗΤΟ

Κάτι... απ' τα παλιά
Τ/22460-49.363

Πάνω στο λιμάνι, αλλά μακριά από το πλήθος, κάτω από μια καταπράσινη πέργκολα, θα φάτε εξαίσια μαγειρευτά.
Παραγάδι
Τ/6946-178.018

Πάνω στο λιμάνι και στην εμπορική του πλευρά, να το επισκεφτείτε για φρέσκο ψάρι.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

Αγροτικό ιατρείο: 22460-49.267
Αστυνομικό Τμήμα: 22460-49.333
Λιμεναρχείο: 22460-49.270
Δήμος Μεγίστης: 22460-49.269

Τρίτη 15 Ιουνίου 2010

Σαββατοκύριακο στο Αιγαίο

ΣΙΚΙΝΟΣ

Από τις τρεις γειτονιές της Χώρας της Σικίνου, το Χωριό, στα νότια, αναδεικνύεται σε ένα από τα πιο καλαίσθητα οικιστικά σύνολα των Κυκλάδων.

Από τη Νατάσσα Μπλάτσιου

Ποιος να περίμενε ότι το Χωριό, στη μικροσκοπική Σίκινο των 240 κατοίκων, θα ακολουθούσε τις σύγχρονες τάσεις της οικιστικής ανάπτυξης. Οι στάβλοι με τις κατοικίες των δούλων και ο μετέπειτα τόπος εξορίας του Μεσοπολέμου εξελίχθηκαν στην πιο αξιοζήλευτη γειτονιά του νησιού, αναπλασμένη και ταυτόχρονα πιστή στη λαϊκή αρχιτεκτονική παράδοση. Η περιήγηση στο Χωριό ξεκινά από το παλιό σχολείο.

Το όμορφο κτίσμα των αρχών του 20ού αιώνα, δωρεά του Ανδρέα Συγγρού, είναι το τέλειο προοίμιο της πλαστικότητας του οικισμού. Φρεσκοασβεστωμένα σπίτια, διακοσμητικά και χρηστικά στοιχεία από σχιστόλιθο, παλ χρώματα στα παραθυρόφυλλα και στις πόρτες. Ολα τα λειτουργικά αρχιτεκτονικά στοιχεία του παρελθόντος έχουν εξελιχθεί σε αισθητικά στοιχεία. Οι καμάρες στα υπέρθυρα για την αποθήκευση του ψωμιού, οι καμινάδες φτιαγμένες από παλιά πιθάρια, αλλά και οι στέγες με τράβες από φίδες - αυτό το άγριο κυπαρίσσι των Κυκλάδων που κάποτε βρισκόταν σε αφθονία στα αρχαία δάση του νησιού, αλλά υλοτομήθηκε μέχρις αφανισμού.

Ανεβαίνεις σκαλιά, κατηφορίζεις στενοσόκακα, τεντώνεσαι στις μύτες των ποδιών σου να κρυφοκοιτάξεις τα όμορφα διακοσμημένα σπίτια. Φαίνεται τόσο μακρινή η εποχή που περιγράφει ο εξόριστος από το 1936-1941 Κυριάκος Τσακίρης στο βιβλίο του «Σίκινος» (εκδόσεις Οδυσσέας). Τότε που η «Ομάδα συμβίωσης» των εξορίστων έκανε τις μεταφορές καυσόξυλων, τροφίμων και νερού από το πλακόστρωτο μονοπάτι -τμήματά του ακόμα διασώζονται- που ενώνει τη Χώρα με το λιμάνι. Πολλοί ξένοι, κυρίως Ευρωπαίοι, αγόρασαν σπίτια και τα ανακαίνισαν εξαιρετικά, αλλά δυστυχώς οι ιδιοκτήτες δεν κατοικούν μόνιμα σε αυτά και το Χωριό ζωντανεύει μόνο το καλοκαίρι. Ο «αρχιτεκτονικός περίπατος» συνδυάζεται δε εξαίρετα με τις μοσχοβολιές από τα λουλούδια και τους βασιλικούς όπως και με την καταπληκτική θέα σε όλη τη Χώρα από τις ταράτσες των σπιτιών. Η βόλτα θα είναι λειψή εάν παραλειφθεί το χαριτωμένο Λαογραφικό Μουσείο, που στεγάζεται σε ένα παλιό ελαιοτριβείο. Η μικρή συλλογή με την πρέσα εξαγωγής λαδιού και τα οικιακά και αγροτικά εργαλεία είναι το μεράκι του ομογενούς Γιάννη Μαργέτη και καμάρι της αδελφής του Κατερίνας Μαργέτη, η οποία θα σας ανοίξει για να το απολαύσετε (ανοιχτό Ιούλιο και Αύγουστο, Τ/22860-51.271).

MIA MΕΓΑΛΗ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΝΗΣΙ

01 Η καρδιά της Σικίνου χτυπάει στο Κάστρο. Καφενεία, ταβέρνες και μπακάλικα, έχει τα πάντα… μόνο που μετριούνται στα δάχτυλα. Η εκκλησία της Παναγίας της Παντάνασσας στην πλατεία, με το σπάνιο επιχρυσωμένο τέμπλο και την εικόνα της Παναγίας, ευωδιάζει μελισσόκερο. Περίπατοι ανάμεσα σε παλιά αρχοντικά, νεότερα ασβεστωμένα σπίτια αλλά και πολλά ερειπωμένα λιθόκτιστα, που περιμένουν τον αγοραστή-ανακαινιστή τους. Ψηλότερα οι τρεις ανεμόμυλοι και πιο ψηλά, σύρριζα στον γκρεμό, το Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής.

02 Το τοπίο είναι απέριττο, κυκλαδίτικο, πέτρα και φως, και ξαφνικά… στην κατάληξη του δρόμου που διασχίζει το νησί, εμφανίζεται η Επισκοπή. Το ρωμαϊκό μαυσωλείο του 3ου π.Χ. αιώνα (ή, κατά πολλούς, ο ναός του Πύθιου Απόλλωνα) μετατράπηκε τον 17ο αιώνα σε ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου. Τρούλος, κόγχη του ιερού και τρίτοξο καμπαναριό προστέθηκαν για να δημιουργήσουν αυτό το ιδιόμορφο κτίσμα.

03 «Γιατί παλιά η Σίκινος ονομαζόταν Οινόη». Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο ο Γιώργος Μάναλης βρήκε μια ανήλιαγη πεζούλα, που την ποτίζει μόνο το ιώδιο και το αλάτι, και την έκανε ευλογία? την έκανε αμπελώνα. Αυτή ήταν η απαρχή για τη δημιουργία του καλαίσθητου οινοποιείου στην απόκρημνη βόρεια πλευρά του νησιού, με θέα όλο το Αιγαίο. Μεζέδες με υλικά από το κτήμα, γλυκά κουταλιού και ταψιού καθώς και η καλή παρέα του ίδιου και της συζύγου του είναι τα συστατικά επιτυχίας αυτής της γωνιάς (ανοιχτά μετά τις 18.00, Τ/6972-320.737).

04 Οι ξένοι επισκέπτες επιλέγουν τη Σίκινο για τα μονοπάτια της, που οδηγούν σε όμορφα σημεία -όπως η διαδρομή από την Επισκοπή προς την Αγία Μαρίνα με την καταπληκτική θέα- ή καταλήγουν σε κάποια παραλία για μοναχικά μπάνια - όπως στα Σαντοριναίικα ή στη Μάλτα. Προμηθευτείτε το χάρτη της Ανάβασης, συμβουλευτείτε τους ντόπιους και ξεκινήστε νωρίς το πρωί ή αργά το μεσημέρι για την περιήγησή σας. Προσοχή μόνο στις μέλισσες: είναι άγριες!

05 Στη Σίκινο αξίζει να αγοράσετε θυμαρίσιο μέλι. Στο Συνεταιρισμό «Υψέλι», με σήμα το αρχαίο νόμισμα της Σικίνου, συμμετέχουν 18 παραγωγοί. Κεντρικό σημείο διάθεσης δεν υπάρχει, όμως τα νέα κυκλοφορούν γρήγορα... Από αυτό το εύγευστο μέλι θα δοκιμάσετε παστέλια και λουκουμάδες στο νησί.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Για να φτάσετε στη Σίκινο, θα επιλέξετε είτε τα δρομολόγια από Πειραιά (Τ/210-45.93.000) είτε την τοπική σύνδεση από τα γύρω νησιά: Ιο, Φολέγανδρο και Σαντορίνη - η οποία συνδέεται και αεροπορικώς με την Αθήνα.

ΔΙΑΜΟΝΗ

ΣΤΗΝ ΑΛΟΠΡΟΝΟΙΑ

Lucas
(Τ/22860-51.076, www.sikinoslucas.gr)
Καλόγουστα δωμάτια με όμορφη θέα στον οικισμό και στο απέραντο γαλάζιο. Από 35 €.

Μαϊστράλι
(T/22860-51.181, 6977-507.234, www.maistrali-sikinos.gr)
Απλά και καθαρά δωμάτια με μπαλκο-νάκια και θέα στο λιμάνι. Από 60 €.

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΟ

Sikinos Sunset Studios
(T/6937-948.011, www.sikinos-sunset.gr)
Πέντε αυτόνομες επιπλωμένες κατοικίες σε παλ χρωματισμούς, με πανοραμική θέα στα γύρω νησιά. Από 60 €.

Ντίνα
(Τ/6936-579.122)

Ομορφα διακοσμημένα και ευρύχωρα δωμάτια με μεγάλες βεράντες. Από 35 €.

ΦΑΓΗΤΟ

• Στο Κάστρο επιλέξτε το Στέκι του Γαρμπή για ντόπια κρέατα και την Κληματαριά για μαγειρευτά, ενώ για μεζέδες και ρακόμελα καθίστε στο Ανέ...μελο και Στου Σαμαρά.

• Στην Αλοπρόνοια κατευθυνθείτε στον Βραχάμη για σικινιώτικη κουζίνα και ψαρομεζέδες, ενώ στον Βράχο θα πάτε για πίτσα και μακαρονάδα. Στον Αγιο Γεώργιο, η Αλμύρα πάνω στην αμμουδιά έχει πάντα φρέσκο ψάρι.

ΔΙΚΟΡΦΟ

Μια καλή επιλογή διαμονής στο όμορφο χωριό του κεντρικού Ζαγορίου είναι ο ξενώνας Art Deco. Ενας καλόγουστος χώρος με αυθεντική ατμόσφαιρα εποχής, μακριά από την πεπατημένη της φολκλόρ αισθητικής.

Από τη Νατάσσα Μπλάτσιου

Ο μικρός ξενώνας Art Deco δεν είναι τίποτα περισσότερο ή λιγότερο από αυτό ακριβώς που δηλώνει το όνομά του. «Μας ενδιέφερε να δημιουργήσουμε κάτι που να συγγενεύει με την περιοχή και ταυτόχρονα να αποτελεί μια εξέλιξη των πραγμάτων», λέει ο Νικηφόρος Βαϊμάκης, συνιδιοκτήτης του ξενώνα. «Εάν επισκεφτείτε σπίτια στο Δίκορφο, θα δείτε ζωγραφιστούς τοίχους, γιρλάντες, πλακάκια του '30.

Από την άλλη, δεν θέλαμε ο κόσμος να επιλέξει έναν ξενώνα έχοντας κάτι διαφορετικό στο μυαλό του. Ετσι, αφού καταλήξαμε στην αισθητική και τη διακόσμηση του χώρου, αποφασίσαμε εκ του αποτελέσματος και το όνομα». Με ηπειρώτικη καταγωγή και μεγαλωμένος στην Αθήνα, ο Νικηφόρος, αφού τελείωσε τη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων στην Κρήτη, ακολούθησε την αδελφή του Εύη, η οποία σπούδαζε στα Γιάννενα, και μαζί με τον σύζυγό της Μίλτο Μπούκα άνοιξαν πρώτα το παραδοσιακό καφενείο Φίλοιστρον και στη συνέχεια το εξαιρετικής αισθητικής μπιστρό 1900. Η ιδέα του ξενώνα ήρθε λίγο αργότερα, όταν η οικογένεια δέθηκε με το Δίκορφο χάρη στο γάμο της Εύης και του Μίλτου στην εκκλησία του χωριού. Το παλιό αγροτόσπιτο αγοράστηκε το 2004, εντάχθηκε σε αναπτυξιακό πρόγραμμα και μετά από πολλή προσωπική δουλειά άνοιξε το Δεκέμβριο του 2007.

Το σπίτι ζωντάνεψε: διαμορφώθηκαν τέσσερα δίκλινα δωμάτια και μία σουίτα, που διακοσμήθηκαν με art deco αντίκες και έπιπλα που συνέλεγαν καιρό από το Μοναστηράκι και τα Γιάννενα, καθώς και με οικογενειακά κειμήλια. Το καθιστικό με τις δερμάτινες πολυθρόνες, τα παλιά φωτιστικά και τις βελούδινες κουρτίνες έγινε ο πιο ζεστός χώρος του χειμώνα και η τραπεζαρία μετατράπηκε στο πιο εντυπω-σιακό δωμάτιο του σπιτιού. Μια μεγάλη τζαμαρία με ανοιχτή θέα, floral χρώματα στις καρέκλες και πορσελάνινα σερβίτσια δημιούργησαν την αίσθηση ενός αίθριου αγγλικής εξοχής. Πολυτέλεια για τον Νικηφόρο δεν σημαίνει τζακούζι και τηλεόραση, αλλά στρώματα και παπλώματα για να χουχουλιάζεις, cd-players με μουσικές επιλογές από ηπειρώτικα μέχρι τζαζ και έθνικ και ένα καθιστικό όπου μαζεύονται όλοι. Ετσι, από το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο όλη η οικογένεια μετακομίζει στο Δίκορφο, ενώ τον υπόλοιπο χρόνο αναλαμβάνουν δράση οι συνεργάτες τους, ο Δημήτρης και η Πάττυ. Πρωινά με σπιτικές μαρμελάδες, πίτες, ζυμωτό ψωμί, κέικ και ενίοτε κουρκουτόπιτες. Τυχεροί είναι και οι μη ένοικοι, αφού μπορούν να απολαύσουν το πρωινό τους ή ένα βραδινό ποτό στην καλαίσθητη τραπεζαρία.

Info: Τ/6947-218.021, www.artdecobnb.gr Τιμές: Από 60 έως 100 € για την καλοκαιρινή περίοδο.

ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΒΟΛΤΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ

01 Ενας περίπατος στο Δίκορφο είναι απολαυστικός. Το χωριό είναι κατάφυτο με έλατα, τα πέτρινα σπίτια που είχαν την τύχη να μην καούν από τους Γερμανούς είναι καλοδιατηρημένα, ενώ η πλατεία κοσμείται με την εκκλησία του Αγίου Μηνά και το χαρακτηριστικό πολυγωνικό καμπαναριό της. Σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο του χωριού βρίσκεται ψηλά το απόκρημνο εκκλησάκι του Αη Γιάννη, που αγναντεύει όλη την περιοχή, και χαμηλά το γεφύρι του Στάθη και ο παλιός νερόμυλος.

02 Οι απαραίτητες στάσεις της πε-ριήγησης στο κεντρικό Ζαγόρι δεν χωρούν σε ένα μόνο ταξίδι. Ξεκινήστε από τα βασικά. Στο Μονοδένδρι επισκεφτείτε τη μονή της Αγίας Παρασκευής με τη θέα στον Βίκο και τη Χειροτεχνική Σχολή της Ριζαρείου με τα όμορφα υφαντά. Στους Κήπους εντοπίστε τα πέτρινα γεφύρια του Κοκκόρου, του Πλακίδα και του Κοντοδήμου. Στο Δίλοφο κάντε περιπάτους στα καλοδιατηρημένα καλντερίμια και λίγο πιο μακριά, στον Γυφτόκαμπο, ανακαλύψτε τις σαρακατσάνικες στάνες.

03 Η περιοχή προσφέρεται για μικρά και μεγάλα περπατήματα. Η πιο κλασική περιπατητική διαδρομή είναι η διάσχιση του φαραγγιού του Βίκου, διάρκειας 6 ωρών. Η διαδρομή ξεκινά από το Μονοδένδρι, περνάει από τις εντυπωσιακές πηγές του Βοϊδομάτη και καταλήγει στον Βίκο. Εξίσου διάσημη είναι και η μόλις μιάμισης ώρας ανάβαση στην εξαιρετικής μαστορικής Σκάλα του Βραδέτου. Ο μοναδικός δρόμος που έφτανε στο χωριό μέχρι το 1974 είναι μήκους 1,5 χλμ. και αποτελείται από 1.120 λίθινα σκαλοπάτια. Περπατώντας θα φτάσετε στην εντυπωσιακότερη θέα στο φαράγγι του Βίκου. Μόλις 30΄ από το Βραδέτο σάς περιμένει ο εξώστης στη θέση Μπελόη, για να δείτε στο βάθος της χαράδρας να φιδογυρίζει το μεγαλύτερο τμήμα του Βίκου.

04 Στο Κουκούλι, μη χάσετε τη σπάνια ευκαιρία να γνωρίσετε τους βικογιατρούς και τα παρασκευάσματά τους. Στο πατρικό σπίτι του δασκάλου και ερασιτέχνη βοτανολόγου Κώστα Λαζαρίδη θα δείτε τη συλλογή του, που αριθμεί 1.300 είδη φυτών της περιοχής. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και η βιβλιοθήκη του, με 3.500 βιβλία (Τ/26530-71.775).

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Στο κεντρικό Ζαγόρι και στο Δίκορφο θα φτάσετε μέσω της εθνικής οδού Αθηνών - Πατρών και στη συνέχεια μέσω Ρίου - Αντιρρίου. Θα ακολουθήσετε την περιφερειακή οδό των Ιωαννίνων και μετά από 37 χλμ. θα καταλήξετε στον προορισμό σας. Υπολογίστε περίπου 6 ώρες συνολικά από Αθήνα (www.viamichelin.com). Μέχρι τα Γιάννενα μπορείτε να πάτε επίσης με λεωφορείο ΚΤΕΛ (Τ/210-51.29.363) ή αεροπορικώς με Οlympic Air (T/801.801.01.01, www.olympicair.com) ή Aegean Airlines (T/801.11.20000, www.aegeanair.com).

ΦΑΓΗΤΟ

• Στην Ελάτη, επιλέξτε Τα Ριζά για μαγειρευτά στο τσουκάλι.
• Στο Βραδέτο υπάρχει το μοναδικό καφενείο της Κωνσταντίνας Αναγνωστοπούλου. Δεν χρειάζεται να παραγγείλετε, εκείνοι γνωρίζουν καλύτερα από εσάς τι θέλετε… πάντα συνοδεία τσίπουρου.
• Στα Κάτω Πεδινά, η Βαγγελιώ προσφέρει πίτες, τυριά και καλοψημένα κρέατα.

ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ

Στο κεντρικό Ζαγόρι δεν θα βρείτε μπαρ με την κλασική έννοια του όρου, αλλά καφενεία με σπιτικά γλυκά, όπως η Στέρνα στο Καπέσοβο, ο Αρόλιθος στο Τσεπέλοβο και το Αρωμα Γλυκό στο Μονοδένδρι. Εάν θέλετε να παίξετε παιχνίδια, ο καταλληλότερος χώρος είναι ο Λίθος στο Δίλοφο, που σερβίρει και φαγητό.

ΣΚΟΠΕΛΟΣ

Ενας κεραμοποιός, από τους λίγους τεχνίτες που αποδύονται σε αγώνα διάσωσης της λαϊκής παράδοσης, συνεχίζει πιστά και με μεράκι την τέχνη της αγγειοπλαστικής, μεταδίδοντας τα μυστικά της στην επόμενη γενιά.

Από τη Νατάσσα Μπλάτσιου

Το λιτό εργαστήρι του Νίκου Ρόδιου (Τ/24240-22.924) στη Χώρα της Σκοπέλου είναι κρυμμένο απέναντι από το καλόγουστο εκθετήριο. Στη βιτρίνα αμέσως μου κινούν το ενδιαφέρον τα στιλπνά «μαύρα» κεραμικά και χαίρομαι που έχω την τύχη να τρυπώσω στα άδυτα του δημιουργού τους. Η δουλειά ξεκινά νωρίς το πρωί, χειμώνα-καλοκαίρι. Δεν είναι μόνο βιοπορισμός.

Φαίνεται το μεράκι του Νίκου Ρόδιου, ο οποίος συνεχίζει να χρησιμοποιεί τον ποδοκίνητο τροχό και εκείνος με τη σειρά του αντεπεξέρχεται ακούραστα στις ιδιοτρο-πίες των τεχνιτών του πάνω από έναν αιώνα. Το κομμάτι γης λικνίζεται πάνω στον τροχό -απαράμιλλα από το 1900- και μέσα σε λίγα λεπτά παίρνει μορφή που αλλάζει ξανά και ξανά καθώς περνάει η ώρα. Η παράδοση αρχίζει από τον παππού του, ονόματι επίσης Νικόλαο Ρόδιο. Ηταν τόσο ταλαντούχος ο παππούς, που σε ηλικία 14 ετών τον φώναζαν ήδη μάστορα. Λίγα χρόνια αργότερα, αφού εγκαταστάθηκε στη Σκόπελο, όπου παντρεύτηκε, άρχισε να αυτοσχεδιάζει εμπνευσμένος από το μεγάλο ρεπερτόριο της αρχαίας αγγειοπλαστικής. Καινοτόμος για την εποχή του, μετέτρεψε τα αγγεία από χρηστικά αντικείμενα σε διακοσμητικά κομψοτεχνήματα. Εκτός από πλείστες συγχαρητήριες επιστολές, κέρδισε όχι μόνο το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών, αλλά και της Παγκόσμιας Εκθεσης Διακοσμητικών Τεχνών στο Παρίσι (εν έτει 1937), φτιάχνοντας μικροσκοπικά αγγεία στον τροχό.

Ο Νίκος Ρόδιος βγάζει το σπιρτόκουτο, όπου είναι κρυμμένα τα βραβευμένα μικροσκοπικά αγγεία, για να μου τα δείξει. Πραγματικά κομψοτεχνήματα. «Ηταν άνθρωπος εμπνευσμένος και πρωτοπόρος στην εποχή του», μου λέει. Δικής του εφεύρεσης, άλλωστε, είναι αυτά τα ιδιαίτερα μελανόμορφα αγγεία που μου τράβηξαν αμέσως την προσοχή. Το περίφημο μαύρο χρώμα τους, που αποτέλεσε πεδίο ζηλοτυπίας αλλά και πολλών μύθων στην εποχή του, μου αποκαλύπτει σήμερα ο Νίκος Ρόδιος ότι οφείλεται αποκλειστικά στον τρόπο ψησίματος. Οσο για τα σχέδια, πάνω από 150 σε αριθμό, είναι και αυτά δικά του. Ευτυχώς, μπορεί να ελπίζει και στο μέλλον. Τα δυο του παιδιά, ο Βασίλης και η Μάγδα, ασχολούνται ερασιτεχνικά με την κεραμοποιία. Μάλιστα, ο Βασίλης, ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στην Αθήνα, επέστρεψε στην οικογενειακή επιχείρηση για να την ενισχύσει με τις γνώσεις του στα οικονομικά. Από τη δική της πλευρά, η Μάγδα φαίνεται να είναι όχι μόνο ένας θεματοφύλακας της παράδοσης, αλλά κάνει ήδη τα πρώτα δικά της βήματα, φτιάχνοντας πανέμορφα πήλινα στεφάνια. Ετσι, παρότι ο Νίκος Ρόδιος ανησυχεί για το μέλλον, η νέα γενιά είναι ήδη στις επάλξεις…

MIA MΕΓΑΛΗ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΝΗΣΙ

01 Περπατώντας στα στενοσόκακα της Σκοπέλου μέχρι ψηλά στη γειτονιά του Κάστρου, θα ανακαλύψετε τον φροντισμένο παραδοσιακό οικισμό. Φροντισμένο χάρη στις νοικοκυρές Σκοπελίτισσες, που περιποιούνται τα λουλούδια τους, καθαρίζουν το κομματάκι δρόμου που τους αναλογεί και βγαίνουν με τα σκαμνάκια τους το απόγευμα στα κατώφλια. Παραδοσιακό χάρη στην αρχιτεκτονική των σπιτιών, με το σχιστόλιθο στις στέγες και τα νεοκλασικά στοιχεία στην κατασκευή τους.

02 Η Γλώσσα παραμένει πιστή στην παράδοση και οι κάτοικοί της διατηρούν έναν ιδιαίτερο τρόπο ομιλίας. Το καταπληκτικό παντοπωλείο της κυρίας Μαγδαληνής και το πολύχρωμο μαγαζάκι του κυρίου Αριστείδη, με σαπούνι δικής του παραγωγής, είναι στάσεις που αξίζουν, καθώς θα σας βγαίνει η... γλώσσα στις ανηφοριές. Κάντε μια στάση και στο Συνεταιρισμό Γυναικών με τα παραδοσιακά σκοπελίτικα εδέσματα, με πρώτο και καλύτερο το αβγάτο (γλυκό κουταλιού δαμάσκηνο).

03 Συνολικά 360 είναι τα ξωκλήσια του νησιού, όμως κάποια ξεχωρίζουν. Ο Αγιος Γιάννης στο Καστρί, χτισμένος στον απόκρημνο βράχο με τα 107 λαξευμένα σκαλιά, είναι ο διασημότερος, αφού έκανε το γύρο του κόσμου μέσα από την ταινία «Mamma Mia». Εξίσου απολαυστική είναι η βόλτα στις μονές στο Παλούκι: στην παλαιότερη του νησιού, τη Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρα, στην Αγία Βαρβάρα όπου θα σας φιλέψουν καφέ και στο γυναικείο μοναστήρι του Αγίου Προδρόμου.

04 «Το ρεμπέτικο είναι σαν την όπερα. Ή το μισείς ή το λατρεύεις», λέει ο Γιώργος Ξηντάρης. Αν το λατρεύετε, στη Σκόπελο θα έχετε την ευκαιρία να περάσετε μακριές νύχτες στην ταβέρνα Ανατολή με την καταπληκτική θέα, ιδιοκτησίας αυτού του ανθρώπου που δεν φαίνεται να έχει αλλάξει από τότε που είχε τη θρυλική Ρεμπέτικη Ιστορία στην Αθήνα.

05 Η περιήγηση στις παραλίες της Σκοπέλου είναι από μόνη της σκοπός για το ταξίδι στο νησί. Στις ομορφότερες, πάντως, θα φτάσετε είτε περπατώντας είτε νοικιάζοντας βαρκάκι. Αξίζει να επιλέξετε το πολυσύχναστο αλλά ειδυλλιακό Καστάνι, την απομονωμένη παραλία της Πεθαμένης με το ψιλό βότσαλο και τις δύο σπηλιές για σκιά, αλλά και το εξωτικό Χόβολο στον Ελιο.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Από την Αθήνα θα πάτε οδικώς μέχρι τον Αγιο Κωνσταντίνο (Λιμεναρχείο Τ/22350-31.579) ή τον Βόλο (Λιμεναρχείο Τ/24210-38.888) και από εκεί θα περάσετε στη Σκόπελο με συμβατικό πλοίο ή ταχύπλοο. Τους καλοκαιρινούς μήνες μπορείτε να επιλέξετε την κατά πολύ φθηνότερη μετάβαση μέσω Κύμης (Λιμεναρχείο Τ/22220-22.606).

ΔΙΑΜΟΝΗ

Τρία αξιόλογα καταλύματα στη Χώρα της Σκοπέλου:

Skopelos Village
(Τ/24240-22.517, www.skopelosvillage.gr)
Καλόγουστες αυτόνομες μεζονέτες, οι μπροστινές με θέα στη θάλασσα. Από 120 €.

Ο Στόλιος
(Τ/24240-23.345, www.skopelosweb.gr/stolios)
Ανεξάρτητα διαμερίσματα με πανοραμική θέα στο λιμάνι. Από 60 €.

Sun
(Τ/24240-22.678, www.skopelos.net/sun)
Δωμάτια με ξύλινα σκαλιστά έπιπλα και καταπληκτικός κήπος με πισίνα. Από 40 €.

ΦΑΓΗΤΟ

Στη Σκόπελο καθίστε στον Εγγλέζο για ψαρικά και αστακομακαρονάδα, στην Κληματαριά για σπιτικά μαγειρευτά και στο Περιβόλι με τη λουλουδιασμένη αυλή για μουσικές βραδιές με εκλεπτυσμένες γεύσεις. Στη Γλώσσα περάστε από το διάσημο Αγνάντι για παραδοσιακά πιάτα με ψαγμένα συστατικά - δοκιμάστε τον μουσακά με τόνο Αλοννήσου.

ΚΑΡΔΑΜΥΛΗ

Είναι σκληρά και κακοτράχαλα τα φαράγγια της Μεσσηνιακής Μάνης, όμως -όπως όλα τα άγρια τοπία- κρύβουν απαράμιλλη ομορφιά. Επιλέξαμε δύο από τις ωραιότερες διαδρομές, μία για πεζοπόρους και μία για έμπειρους ορειβάτες.

Από τη Νατάσσα Μπλάτσιου

Και οι δύο διαδρομές ξεκινούν από το Πηγαδιώτικο Γεφύρι. Για να φτάσετε εκεί, ακολουθήστε με το αυτοκίνητο τον κεντρικό ασφαλτόδρομο από Καρδαμύλη προς Κάμπο και Κέντρο. Λίγο πριν φτάσετε στο χωριό Κέντρο, στρίβετε αριστερά, για να βρεθείτε μετά από 23 χλμ. στην όμορφη πλατεία του Βόρειου.

Ακολουθείτε τον μικρό δρόμο που ξεκινά από την πλατεία και, αφού συναντήσετε την εκκλησία του Προφήτη Ηλία, φτάνετε στην αρχή του λιθόστρωτου μονοπατιού που καταλήγει στο νέο Πηγαδιώτικο Γεφύρι. Οποια διαδρομή και αν επιλέξετε, θα απολαύσετε τη σπάνιας ομορφιάς εικόνα που χαρακτηρίζει το φαράγγι του Ριντόμου (ή Κοσκάρακας): ένας ανήλιαγος διάδρομος με εξαιρετικούς γεωμορφολογικούς σχηματισμούς, χρωματιστές ορθοπλαγιές με σταλακτίτες 100 μέτρων, με πλάτος από 1,20 μέχρι 3 μ. και ύψος 60 μ., και ακριβώς από πάνω του αιωρείται το παλιό γεφύρι. Η πρώτη, εύκολη, διαδρομή συνδέει το Πηγαδιώτικο Γεφύρι με το χωριό Πηγάδια και διαρκεί περίπου 45΄. Ανηφορίζετε σε ένα από τα δύο περίτεχνα καλντερίμια που είναι κατασκευασμένα στις δύο πλευρές του φαραγγιού και, καθώς το μονοπάτι φαρδαίνει, φτάνετε στα Πηγάδια. Περιπλανηθείτε ανάμεσα στα όμορφα, αλλά εγκαταλελειμμένα σπίτια και κατευθυνθείτε στην πλατεία με τον πλάτανο.

Εδώ, οι λιγοστοί επισκέπτες του καλοκαιριού, κάποιοι γέροντες, μαζί με τον βοσκό που διατηρεί το κοπάδι του στην περιοχή, θα σας φιλέψουν και θα σας δώσουν όποιες πληροφορίες χρειαστείτε. Δυστυχώς, ο Εμφύλιος ξερίζωσε τη ζωή αυτού του χωριού, που κάποτε φιλοξενούσε αρκετούς κατοίκους. Σήμερα ζωντανεύει μόνο την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, προς τιμήν του Ιερού Ναού των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, που βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του οικισμού. Η δεύτερη και δυσκολότερη διαδρομή από το Πηγαδιώτικο Γεφύρι καταλήγει μετά από περίπου 2 ώρες και 40΄ στο χωριό Βόρειο. Τεράστιοι λίθινοι όγκοι δημιουργούν την ψευδαίσθηση πως κινείσαι μέσα σε έναν υπερμεγέθη κόσμο. Περπατήστε ανάμεσά τους και, όταν χρειαστεί, επιλέξτε το καλύτερο σημείο για να καταρριχηθείτε. Η καταρρίχηση σε αρκετά σημεία είναι απαιτητική. Η ρεματιά αλλάζει και πάλι πρόσωπο μετά από περίπου μιάμιση ώρα και σας υποδέχεται η σκιά των πλατάνων της. Στα επόμενα 30΄ φτάνετε στον Αβουρο και ακολουθούν 40΄ επίπονου ανήφορου, για να καταλήξετε στην πλατεία του Βόρειου και να απολαύσετε τα δροσιστικά ποτά και τα καταπληκτικά πιάτα ημέρας στο καφενείο του κυρίου Σωκράτη.

ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΒΟΛΤΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ

01 Η Παλιά Καρδαμύλη είναι ένας όμορφος οικισμός. Τα πυργόσπιτα στεφανώνουν την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα με το εντυπωσιακό κωδωνοστάσιο και τα μαρμάρινα ανάγλυφα. Ανάμεσα στα κυπαρίσσια και στην ήπια βλάστηση ένα μονοπατάκι οδηγεί στους τάφους των Διόσκουρων, δύο ορθογώνιες κοιλότητες, η μία δίπλα στην άλλη, λαξεμένες σε έναν κάθετο βράχο. Ο μύθος λέει ότι τους γέννησε η βασίλισσα της Σπάρτης Λήδα με τον Δία, που είχε μεταμορφωθεί σε λευκό κύκνο. Η διαδρομή συνεχίζει μέχρι την εκκλησία της Αγίας Σοφίας.

02 Το Μουσείο των Μούρτζινων στην Παλιά Καρδαμύλη εισάγει τον επισκέπτη της Μάνης στις κοινωνικές δομές της περιοχής. Στεγάζεται στο πυργόσπιτο της οικογένειας Μούρτζινων-Τρουπάκηδων, που κάποτε ανταγωνιζόταν με τους Μαυρομιχαλαίους στο διαφέντεμα της περιοχής. Η έκθεση είναι διαρθρωμένη σε τρεις ενότητες, που εκτείνονται στα τρία επίπεδα του πυργόσπιτου. Στο ισόγειο παρουσιάζεται το οχυρό συγκρότημα, στον πρώτο όροφο η οργάνωση και η φυσιογνωμία των μανιάτικων οικισμών και η εξέλιξή τους στο χρόνο, ενώ στον δεύτερο όροφο δίνονται στοιχεία για την κοινωνική δομή των Μανιατών.

03 Επισκεφτείτε τα πετρόκτιστα χωριά που βρίσκονται στο χείλος του φαραγγιού του Βυρού, την αρχαία Βασιλική Οδό, τη φυσική οδό επικοινωνίας των βασιλιάδων της Σπάρτης με το επίνειό τους, την Καρδαμύλη: τα Τσέρια, τα Γιατραίικα, τον Ζαχαριά, το Καταφύγιο, το Πεδινό και το Λεπτίνι. Τα Τσέρια είναι το πιο διάσημο, χάρη στο κλασικό παντοπωλείο - καφενείο Σπάρτη αλλά και στις πεζοπορικές διαδρομές που περνούν από εδώ και απευθύνονται σε όλη την οικογένεια.

04 Το κολύμπι είναι απόλαυση στη Μέσα Μάνη. Από τη βοτσαλωτή παραλία στα Ριτσά μέχρι τη διάσημη αμμουδιά της Καλόγριας και από τα λιγότερο κοσμικά Δελφίνια μέχρι το δυσπρόσιτο Καταφύγι Τράχηλα με τα επίπεδα βράχια αντί ξαπλώστρας, θα βρείτε αυτή που σας ταιριάζει. Αξίζει επίσης να κολυμπήσετε μέχρι το καταπράσινο νησάκι Μερόπη, με τα υπολείμματα από τις ενετικές οχυρώσεις και το εκκλησάκι της Παναγίας. Απέχει μόλις 300 μ. από το λιμανάκι της Καρδαμύλης.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Η Καρδαμύλη απέχει από την Αθήνα 294 χλμ. και θα φτάσετε σε περίπου 4 ώρες μέσω Καλαμάτας. Μπορείτε επίσης να πάτε με λεωφορείο (ΚΤΕΛ Μεσσηνίας, Τ/210-51.34.293) ή με τρένο (Τ/1110) μέχρι την Καλαμάτα και από εκεί στην Καρδαμύλη με τοπικό λεωφορείο (Τ/27210-28.581).

ΔΙΑΜΟΝΗ

Νότος
(Τ/27210-73.730, www.notoshotel.gr)
Φωτογενή πέτρινα σπιτάκια με λιτή διακόσμηση, όπως ακριβώς φαντάζεται κανείς τη Μάνη. Από 95 €.

Ελιές
(Τ/27210-73.021, www.elieshotel.gr)

Πέτρινα αυτόνομα σπίτια με θέα στον ελαιώνα ή τον Μεσσηνιακό Κόλπο. Από 100 €.

Μελιτσίνα
(Τ/27210-73.334, www.melitsina.com)
Ευρύχωρα στούντιο και σουίτες σε μεγάλο ελαιώνα. Εχει παιδική χαρά και beach volley. Από 105 €.

ΦΑΓΗΤΟ

Στην Καρδαμύλη περάστε από το καφενείο Ανδρούβιστα για νοστιμότατο πρωινό, μεζέδες, σάντουιτς και σαλάτες, από τον Χαρίλαο και τον Φάρο για ψαρικά, από τη Λέλα για στιφάδο πάνω στο κύμα. Στην παραλία Ριτσά καθίστε στις Ελιές για φαγητό παρά θίν' αλός.

Καθημερινή

Δευτέρα 14 Ιουνίου 2010

Πρώτες εικόνες των «θαμμένων Άλπεων» της Ανταρκτικής

Ματιές κάτω από τον πάγο

Μόνο μερικές βουνοκορφές εξέχουν από την επιφάνεια του πάγου που απεικονίζεται με μοβ (Εικονογράφηση: Μάικλ Στάντινγκερ)
Μόνο μερικές βουνοκορφές εξέχουν από την επιφάνεια του πάγου που απεικονίζεται με μοβ (Εικονογράφηση: Μάικλ Στάντινγκερ)
Όσλο, Νορβηγία
Κανένα ανθρώπινο μάτι δεν είχε καταφέρει μέχρι σήμερα να θαυμάσει τα Όρη Γκαμπούρτσεφ της Ανταρκτικής, μια πανύψηλη οροσειρά μήκους 1.200 μέτρων που παραμένει θαμμένη κάτω από ενάμισι χιλιόμετρο πάγου.
Ιπτάμενα ραντάρ προσφέρουν τώρα τις πρώτες λεπτομερείς εικόνες, 52 χρόνια μετά την ανακάλυψη της οροσειράς από τον Ρώσο εξερευνητή Γκριγκόρι Γκαμπούρτσεφ. Το μόνο που είχε δει ο Γκαμπούρτσεφ ήταν ελάχιστες βουνοκορφές, ύψους 2.400 μέτρων, που εξέχουν από την επιφάνεια της λευκής ηπείρου.

Τα δεδομένα που παρουσίασε τώρα διεθνής ερευνητική ομάδα αποκαλύπτουν αρχαίες κοιλάδες και κοίτες ποταμών, ακόμα και λίμνες με υγρό νερό, σφραγισμένες κάτω από αιώνιους παγετώνες.
Τα ιπτάμενα ραντάρ της αποστολής σάρωσαν μια περιοχή της οροσειράς ίση με την έκταση της πολιτείας της Νέας Υόρκης.
«Μέχρι σήμερα είχαμε δει μόνο μια εκτίμηση [για το ανάγλυφο του εδάφους] που βασιζόταν σε βαρυτικά δεδομένα» επισήμανε ο Ρόμπιν Μπελ του Πανεπιστημίου Κολούμπια, μέλος της ομάδας με γεωλόγους από επτά χώρες.
Οι εικόνες παρουσιάστηκαν την Παρασκευή στο συνέδριο για το Διεθνές Έτος Πόλων που πραγματοποιείται στο Όσλο.
Θα χρειαστούν αρκετά χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η επεξεργασία των αρκετών Terabyte δεδομένων που συνέλεξε η αποστολή στα τέλη του 2008 και τις αρχές του 2009, δήλωσε ο Μπελ.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι μέχρι πριν από 14 εκατομμύρια χρόνια τα Όρη Γκαμπούρτσεβ έμοιαζαν με τις ευρωπαϊκές Άλπεις όπως τις γνωρίζουμε σήμερα. Περίπου εκείνη την εποχή η θερμοκρασία στην Ανταρκτική έπεσε απότομα κατά 6-8 βαθμούς Κελσίου και έθαψε τα βουνά κάτω από παγετώνες.
Μάλιστα ολόκληρο το κάλυμμα πάγου της Ανατολικής Ανταρκτικής, αρκετά μεγάλο για να επηρεάζει το παγκόσμιο κλίμα, πιστεύεται ότι σχηματίστηκε από τους παγετώνες που κυλούν από την οροσειρά μέχρι τον ωκεανό.
Οι τελευταίες απεικονιστικές μελέτες αποκάλυψαν μεν την μορφολογία των Ορέων Γκαμπούρτσεβ, το μυστήριο όμως παραμένει όσον αφορά το πώς σχηματίστηκαν.
«Τώρα πια γνωρίζουμε ότι δεν πρόκειται για ηφαιστειογενή οροσειρά» ανέφερε η Κάθριν Ρόουζ, ερευνήτρια της βρετανικής γεωλογικής υπηρεσίας και μέλος της ομάδας, σε συνέντευξη που έδωσε στο δικτυακό τόπο Our Amazing Planet.
Απίθανο έως αδύνατο θεωρείται και το ενδεχόμενο τα βουνά να σχηματίστηκαν από την ανοδική κίνηση μάγματος που ανασήκωσε τον γήινο φλοιό, όπως συνέβη για παράδειγμα με τα βουνά της Χαβάης.
«Ακόμα ξύνουμε το κεφάλι μας για το πώς σχηματίστηκαν αυτά τα βουνά και γιατί υπάρχουν ακόμα» σχολίασε ο Ρόμπιν Μπελ.
«Πιστεύω όμως ότι τώρα πια έχουμε τα δεδομένα που χρειαζόμαστε για να λύσουμε το παζλ» είπε.

Newsroom ΔΟΛ

Τετάρτη 9 Ιουνίου 2010

Η θρυλική «Καλυψώ» επιστρέφει στις θάλασσες



Επισκευάζεται για να γίνει «πλωτό εργαστήριο ωκεανογραφίας» στα 100χρονα από τη γέννηση του Ζακ-Υβ Κουστό

RΕΧ/ΑΡΕΙRΟΝ Οικολόγος από άποψη και στην πράξη, ο Ζακ-Υβ Κουστό εκλαΐκευσε επί δεκαετίες την επιστημονική γνώση για τον μαγικό κόσμο της θάλασσας ταξιδεύοντας, γράφοντας και γυρίζοντας ντοκυμαντέρ, τα οποία είδαν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι. Το περίφημο ερευνητικό πλοίο «Καλυψώ» (ένθετη φωτογραφία) σάπιζε για χρόνια αλλά τώρα «ξαναγεννιέται» σε ναυπηγεία της Βρετάνης, στη Γαλλία

ΜΑΣΣΑΛΙΑ Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης ενός αιώνα από τη γέννηση του μεγάλου εξερευνητή των βυθών ΖακΥβ Κουστό στις 11 Ιουνίου του 1910, το ομώνυμο ίδρυμα ανακοίνωσε την έναρξη του Ετους Κουστό (11 Ιουνίου 2010- 11 Ιουνίου 2011) και την επιστροφή του θρυλικού πλοίου «Καλυψώ» στις θάλασσες.

Το βρετανικό πρώην ναρκαλιευτικό, μήκους 43 μέτρων, επισκευάζεται στη Βρετάνη της Γαλλίας ώστε να ξαναγίνει πλήρως λειτουργικό και να μπορεί να πλέει και πάλι στις θάλασσες σαν « πλωτό εργαστήριο ωκεανογραφίας ». Παράλληλα ο γιος και συνεχιστής του έργου του πατρός Πιερ-Υβ Κουστό έχει ξεκινήσει αποστολή υποθαλάσσιων κινηματογραφήσεων στη Μεσόγειο, πραγματοποιώντας καταδύσεις σε μέρη τα οποία είχε κινηματογραφήσει ο Ζακ-Υβ σε μια από τις πρώτες αποστολές του, στη δεκαετία του 1940.

Το «Καλυψώ», συνώνυμο επί δεκαετίες με το σύμπαν που κρύβεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, « θα ξαναβρεί την ψυχή του και θα γίνει πάλι σύμβολο για την προστασία του περιβάλλοντος στα επόμενα χρόνια. Είναι πραγματικά ο πύργος του Αϊφελ των ωκεανών » είπε συγκινημένη η χήρα του Κουστό Φρανσίν.

Αλλοτε αξιόπλοο και εφοδιασμένο μεταξύ άλλων με δύο μίνι υποβρύχια, υποθαλάσσια σκούτερ και παρατηρητήριο της υποθαλάσσιας δραστηριότητας στα ύφαλά του, υπέστη τρομερό πλήγμα όταν βούλιαξε έναν χρόνο πριν από τον θάνατο του Κουστό, το 1996, κατά τη διάρκεια ατυχήματος στο λιμάνι της Σιγκαπούρης. Εμεινε στον βυθό επί τρεις εβδομάδες και όταν ανελκύστηκε διαπιστώθηκε ότι οι βλάβες του ήταν σχεδόν ανεπανόρθωτες.

Παρ΄ όλα αυτά, ύστερα από πολυετείς διαμάχες εντός του Ιδρύματος Κουστό για τη μοίρα του πολυταξιδεμένου σκαριού, αποφασίστηκε να μεταφερθεί σε καρνάγιο εξειδικευμένο στην επισκευή ιστορικών πλοίων, όπου θα αποκατασταθεί πλήρως. Οι εργασίες αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του Ετους Κουστό, αν και το Ιδρυμα Κουστό έχει συγκεντρώσει μόλις τα μισά από τα 6,7 εκατ. ευρώ που θα στοιχίσει η επισκευή. Φόρο τιμής θα αποτίσει και ο Πιερ-Υβ, ο οποίος σε συνεργασία με το «Νational Geographic» θα ακολουθήσει με το νυν σκάφος των Κουστό «Αλκυόνη» την πορεία του πατέρα του πριν από 65 χρόνια στην Κορσική, τις ισπανικές νήσους Μέντες και την Καμπρέρα. Στόχος της αποστολής είναι να διαπιστωθούν οι αλλαγές που έχουν συμβεί σε αυτό το διάστημα στην «υγεία» της Μεσογείου.

« Ο πατέρας μου εξερευνούσε τον υποθαλάσσιο κόσμο για περισσότερα από 60 χρόνια και αγαπούσε ιδιαίτερα τη Μεσόγειο. Κατέγραψε εικόνες που υμνούσαν τόσο την ομορφιά όσο και την εύθραυστη φύση των θαλασσών. Σε έναν κόσμο που έχει υποστεί τόσες αλλαγές αυτές οι εικόνες αποτελούν θησαυρό και μοναδική μαρτυρία της εξέλιξης των ωκεανών υπό το βάρος της δραστηριότητας του ανθρώπου » είπε ο κ. Κουστό.

ΒΗΜΑ